|
Pas skórzany bałkański – rekwizyt ze Szkoły Sztuk Pięknych Pas skórzany, szeroki, zdobiony elementami metalowymi oraz dużymi owalnymi kamieniami półszlachetnymi (prawdopodobnie agatami), ułożonymi szeregowo w trzech rzędach. Pas zapinany jest na trzy metalowe haczyki. Szerokie, bogato zdobione pasy zapinane na wiele klamer były charakterystyczne dla całego obszaru Karpat oraz Bałkanów. |
Czy wiesz, że Legendarne skrzydła husarskie Charakterystyczną ozdobą husarskiej zbroi były legendarne skrzydła. Te, które rozbudzały wyobraźnię filmowców, malarzy i wielu z nas. Narosło wokół nich mnóstwo mitów. Do czego tak naprawdę służyły? Historycy dowiedli, że nie były one używane w boju. Nie chroniły husarza przed ściągnięciem go z... |
Spinka do koszuli męskiej, krakowskiej Biżuterię w XIX-wiecznych strojach ludowych nosiły zarówno kobiety, jak i mężczyźni, którzy przewiązywali kołnierz koszuli czerwoną wstążką lub spinali jego boki spinką. Zwykle wykonywano ją z bakfonu (stopu miedzi, cynku i niklu) — materiału imitującego srebro. Spinkę ozdabiano koralem, choć tylko nieliczni mogli sobie pozwolić na to, by był to koral prawdziwy — częściej używano korali sztucznych a nawet chlebowych. |
Sukmana Tadeusza Kościuszki Sukmana według tradycji należąca do Tadeusza Kościuszki, uszyta z popielatego sukna wełnianego, z długimi rękawami u wylotu podszytymi czerwonym suknem, od stanu w dół poszerzona. Kołnierz stojący, obszyty czerwoną sukienną wypustką. |
Chusta pogórzańska „budrysówka” Chusta budrysówka (zwana też burdysówką) była noszona przez starsze kobiety. Składana na pół, po przekątnej, zarzucana na ramiona służyła jako ciepłe, zimowe okrycie. W czasie deszczu czy śniegu kobiety zakładały ją także na głowę. Środek chusty stanowiło jednobarwne, cienkie sukienko... |
Pas skórzany dekorowany metalowymi ozdobami – rekwizyt ze Szkoły Sztuk Pięknych Pas skórzany zapinany na dwie sprzączki, pokryty okuciami z blachy mosiężnej zdobionej odlewanymi ornamentami roślinnymi. Okucie paska składa się z naprzemiennie ułożonych blaszek o kształcie prostokąta o dwóch łukowo wyciętych równoległych bokach (16 sztuk) i o formie zbliżonej do owalu (15 sztuk). |
Serdak haftowany – rekwizyt ze Szkoły Sztuk Pięknych Serdak haftowany nićmi srebrnymi (?) i złotymi (?), z przodu mocno wycięty, zdobiony guzami zdobionymi czerwonym koralem (po każdej stronie osiem guzów), dominujący ornament geometryczny. |
Buty kobiece mnikowskie Buty przy kostce ułożone w harmonijkę, co stanowi charakterystyczną cechę damskich butów wyrabianych na przełomie XIX i XX wieku we wsi Mników pod Krakowem. |
Huculska laska z toporkiem Topór, toporek, siekiera to – zarówno na całej karpackiej góralszczyźnie, jak i wśród chłopów na nizinach – poręczne, o wielorakim zastosowaniu uniwersalne narzędzie, służące również jako broń bojowa i łowiecka, a także część odświętnego stroju męskiego, atrybut mężczyzny. Topir’ci, bartki towarzyszyły Hucułom w niemal każdej sytuacji, nigdy się z nimi nie rozstawali, wyjątkowo zostawiając je przy wejściu do cerkwi. Były one wyrobami miejscowych, wyspecjalizowanych rzemieślników — mosiężników oraz zajmujących wyrobem przedmiotów codziennego użytku z drewna. Większość z nich była anonimowa, ale wytworzyli jednolity, charakterystyczny dla Huculszczyzny styl zdobnictwa. Styl ten zmieniał się nieco z biegiem czasu, w związku ze stopniową zmianą odbiorcy, a co za tym idzie funkcji wyrobów — od przedmiotów przeznaczonych dla lokalnej ludności do wyrobów pamiątkarskich dla turystów i letników. |
Czy wiesz, że Strój pogórzański Prezentowane w Skansenie Wsi Pogórzańskiej w Szymbarku elementy stroju kobiecego pochodzą z terenu Pogórza, z jego zachodniej części, okolic Gorlic. Od wieków Pogórze słynęło z wyrobu płócien lnianych i sukna, które były przedmiotem handlu. Wyrobem płócien zajmowali się wyspecjalizowani tkacze... |
Półzbroja husarska Półzbroja husarska wykształciła się w pełni na początku XVII wieku i przetrwała w niezmienionym zasadniczo kształcie do połowy następnego stulecia. Łączy w harmonijny sposób tradycję zachodnioeuropejską oraz wschodnią. Prezentowana półzbroja składa się z napierśnika, naplecznika ze skrzydłami, obojczyka, pary naramienników oraz szyszaka. Wszystkie części ozdobiono mosiężnymi lamówkami z puncowanymi kółeczkami. |
Laska huculska „kełef” Nazwy „kełef” nie da się przetłumaczyć na język polski. Nie ma też szerszych informacji o funkcji i pochodzeniu tego typu przedmiotów. Wiadomo jedynie, że stanowiły one na równi z toporkami-bartkami czy laskami-p’ałyciami konieczną część huculskiego, bogato zdobionego odświętnego stroju męskiego. Używane więc były jako laski, noszone w ręce, ewentualnie służące do podpierania się, a więc były jedynie atrybutami mężczyzn, a podstawowa była ich funkcja dekoracyjna. Jak pisał Włodzimierz Szuchiewicz w wydanej w 1902 roku Huculszczyźnie: „Do całości stroju huculskiego należy koniecznie toporek albo «kełef», a u starszych często laska, »pałycia«”. |
Zapaska tybetowa do stroju krakowskiego Zapaska do stroju krakowskiego uszyta z dwóch brytów cienkiej białej wełenki, drukowanej w motywy zielonych gałązek z różami i innymi kwiatami różowo-czerwonymi oraz kwiatuszkami i pąkami w kolorach niebieskim i różowym. |
Czuha łemkowska Czuha pełniła szczególną rolę w ubiorze Łemków — była symbolem zamożności i prestiżu. Obowiązkowo należało ją włożyć na większe święta do cerkwi, nawet latem, a także (choćby pożyczoną) do ślubu. |
Sukmana biała „chrzanówka” Sukmana, dawniej nazywana suknią zwierzchnią, była noszona powszechnie w niedziele i święta przez mieszkańców podkrakowskich wsi. Została uszyta z białego sukna, niegdyś wyrabianego m.in. przez chrzanowskich sukienników (rzemiosłem tym trudniło się do początku XX wieku jeszcze kilkanaście rodzin mieszkających w Chrzanowie). |
Mundur Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” Marynarka od uroczystego stroju w okresie międzywojennym należała do członka Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Marynarka, dwurzędowa, została uszyta z sukna w kolorze zielonym, z czasem wypłowiała, ma przyszyte pięć oryginalnych guzików, niestety nie jest kompletna. Stanowi tylko jeden z elementów pełnego umundurowania. |
Kapelusz filcowy „Celender” do stroju krakowskiego Kapelusz do stroju krakowskiego, tzw. celender z czarnego filcu. Kształtem przypomina cylinder o lekko zwężającej się ku górze główce i rondzie o szerokości 5 cm. Kapelusz posiada zdobienia w postaci czarnej taśmy z materiału podszewkowego, imitującej aksamitkę, która jest spięta na przodzie dużą mosiężną klamrą. Na taśmę, przy rondzie kapelusza nałożona jest wąska wstążeczka broszowana we wzory kwiatowe. |
Zapaska płócienna do stroju krakowskiego Zapaska (fartuch) odświętna do stroju krakowskiego, z białego, cienkiego płótna bawełnianego, obszerna tak, aby zakrywała przód i boki spódnicy, zszyta z dwóch szerokości materiału, marszczona i wszyta w wąską oszewkę z doszytymi wiązadłami. Zapaska jest bogato ozdobiona haftem ręcznym białym dziurkowym i ażurowym wysnuwanym (toledo) oraz ściegiem atłaskowym. |
Buty męskie z cholewami, krakowskie Buty męskie z cholewami do stroju krakowskiego wykonane z czarnej, juchtowej skóry. Szew główny biegnie z tyłu buta. Buty mają wyodrębnioną przyszwę, napiętki i dwuczęściową cholewkę. W górnej części cholewka jest usztywniona oraz podszyta skórzaną futrówką, w dolnej — miękka, podszyta płótnem. |
Spinka do koszuli męskiej podhalańskiej Spinka do koszuli — występująca w stroju podhalańskim ozdoba do spinania na piersiach męskiej koszuli. Zakupiona do zbiorów Muzeum Tatrzańskiego w 1924 roku przez Juliusza Zborowskiego, dyrektora tej placówki, od Ignacego Prokopa „Magdziarza” z Ratułowa, za trzy miliony marek polskich. |