|
 Stalaktyt solny Zwykło się utożsamiać stalaktyt z kształtem wydłużonym, wrzecionowatym, zwisającym ze stropu np. jaskini. Okazuje się, że w przypadku halitu wtórne krystalizacje narastające z góry w dół mogą przybierać również formy daleko odbiegające od tego klasycznego wyglądu. Przykładem jest gęsta... |
 Stalagmit solny biały Naturalnym dopełnieniem stalaktytu jest zwykle stalagmit, czyli podobna forma mineralizacji wyrastająca z podłoża. Tak jest w wapiennych jaskiniach krasowych. W przypadku halitu stalagmitem mogą być również rozwijające się samodzielnie pojedyncze skupienia kryształów wznoszące się do... |
 Stalagmit solny barwny Stalagmit solny przypominający kształtem choinkę jest rezultatem swobodnego narastania kryształów halitu w stabilnych warunkach temperatury, przepływu powietrza i wilgotności. Specyficzny kształt, jakby nie w pełni wykształconych kryształów ułożonych w tarasowe i schodkowe konstrukcje, zyskuje na... |
 Koral w soli Pokłady soli wytrąciły się z wody morskiej. Jednak w okresach poprzedzającym lub następującym po tym procesie morze mogło być środowiskiem rozwoju różnych organizmów zwierzęcych. Koral w soli stanowi jednak świadectwo „nadużycia” praw przez przyrodę: ani w chwili... |
Czy wiesz, że „Lepsza z soli lichota, niźli z gnoju wór złota” – czyli słów kilka o górnikach W okresie średniowiecza i nowożytności kopalnie były bardzo dochodowe. W całej Europie wyrastały wokół nich miasta. Nie inaczej było w Królestwie Polskim, gdzie „Wieliczka urosła w miasto z nikczemnej chałupy” (cyt. za: Zygmunt Gloger, Encyklopedia staropolska, t. 4, Warszawa 1901, s. 522). W Polsce kopalnie, czyli jak mówiono dawniej „żupy” lub „góry”, skupione były na południu kraju. W Wieliczce i Bochni wydobywano sól, a w Olkuszu, Chęcinach, Sławkowie, Trzebini, Jaworznie i Miedzianej Górze rudy metali – ołowiu, srebra oraz miedzi. |
Czy wiesz, że Wielicka kolekcja solniczek Muzeum Żup Krakowskich nieprzerwanie poszerza swoją kolekcję solniczek z różnych epok i kontynentów, obecnie liczy ona już kilkaset sztuk. Na naszym portalu prezentujemy 6 spośród nich, wyróżniających się misterną dekoracją, a także miejscem i czasem powstania: najstarszą w wielickiej kolekcji... |
 Mirosław Bałka, „7+1” Rzeźba 7+1 składa się z ośmiu walców solnych osadzonych w betonowych osłonach. Ostatni z walców obraca się w dyskretny sposób. Walce zostały wykonane z soli pochodzącej z kopalni w Kłodawie, charakteryzującej się brązowo-brunatnymi zanieczyszczeniami, które powodują, że każdy z walców jest trochę inny. |
Czy wiesz, że Utwory wielickie Złoże soli kamiennej Wieliczka stanowi niewielki wycinek osadów morskiego miocenu wypełniających zapadlisko przedkarpackie i posiada ścisły związek genetyczny z budową geologiczną tego rejonu. Powstało około 13,6 mln lat temu w wyniku sedymentacji osadów w morzu mioceńskim, uformowane następnie tektonicznymi ruchami górotwórczymi. Profil litostratygraficzny złoża i jego otoczenia obejmuje utwory mezozoiczne (jura i kreda) oraz kenozoiczne (neogen i czwartorzęd). |
 Model kieratu węgierskiego Kierat konny, zwany węgierskim, jest najbardziej udoskonalonym urządzeniem do transportu pionowego. Mógł podnosić ponaddwutonowe ładunki z głębokości przekraczającej 300 m. Stanowił ulepszoną wersję kieratu saskiego, wprowadzoną przez Austriaków po pierwszym rozbiorze Polski... |
 Halit z wrostkami organicznymi (trawa) Okaz znajdujący się w Muzeum Geologicznym AGH jest o tyle interesujący, że w strukturze kryształu znajduje się ciało obce. Zjawisko to nazywane jest inkluzją (wrostką organiczną). Inkluzja zazwyczaj poddana jest ścisłym prawidłowościom, natomiast zupełnie przypadkowo w niektórych minerałach występują zachowane gatunki roślin czy owadów (inkluzje w bursztynie), nieraz już wymarłe. Dzięki temu, pewnego rodzaju „defektowi”, znamy owady sprzed 50 mln lat lub, jak w przypadku prezentowanego okazu, trawę sprzed paru milionów lat. |
 Skupienie kryształów halitu Halit to minerał z grupy halogenków, którego głównym składnikiem jest chlorek sodu (NaCl). Nazwa pochodzi z połączenia dwóch greckich słów: halos – sól, słony, oraz lithos – kamień. Skała monomineralna zbudowana z halitu to halityt, potocznie zwany solą kamienną. Okaz ten pochodzi z Grot Kryształowych w Kopalni Soli w Wieliczce. Złoże soli kamiennej Wieliczka powstało ok. 13,6 mln lat temu w wyniku sedymentacji osadów w morzu mioceńskim. |
 Rzeźba solna „Św. Barbara” Rzeźba św. Barbary wykonana została w soli zielonej. Postać stoi na sześciennym postumencie. Włosy zaczesane ma na uszy, spięte z tyłu w kok. Na głowie znajduje się korona. Święta ubrana jest w bluzkę wyciętą w szpic zachodzącą na spódnicę. Spódnica składa się z dwóch nałożonych na siebie części:... |
 Wózek kopalniany, tzw. pies węgierski Drewniany wózek do transportu soli. Pierwsze wózki tego typu wprowadzono w 1785 roku, poruszały się one po drewnianych traktach. Swą nazwę zawdzięczają wydawanemu w czasie jazdy dźwiękowi przypominającemu szczekającego psa.
|
 Włosy solne i sól włóknista Włosy solne są bardzo oryginalną formą spośród tych przyjmowanych przez halit. Włókna, a w istocie kryształki halitu w specyficznych warunkach zrastają się w jednym kierunku. Niekiedy gęstość włókien może sprzyjać ich krystalicznemu zlepianiu się. Włosy przekształcają się wówczas w sól włóknistą... |
 Kryształy halitu na konewce Konewka wtórnie okrystalizowana, jest przykładem niezwykle pięknego dzieła natury z dobrze wykształconymi współczesnymi kryształami soli o idealnie równych krawędziach.
|
Czy wiesz, że Rzeźby solne w kopalni wielickiej Rzeźby wykonane w soli są charakterystyczne dla kopalń w Wieliczce i Bochni. Na naszym portalu reprezentują je przedstawienia św. Kingi i św. Barbary. Sól jest trudnym materiałem. Z jednej strony jest bardziej miękka i plastyczna niż kamień, jednak może zawierać w bryle niewidoczne spękania... |
 Solniczka szklana Louisa Comforta Tiffany’ego Ten niewielki przedmiot przenosi nas w świat zbytkownych, wyrafinowanie urządzanych willi i salonów belle époque. Na przełomie XIX i XX wieku wnętrza projektowano spójnie wraz z wyposażeniem w jednolitym stylu secesji, rozpoczynając od witraży w oknach aż po suknie pani domu. |
 Model kieratu polskiego Model maszyny do transportu pionowego. Oryginalny, zachowany w muzeum, kierat polski pochodzi z XVII wieku. |
 Kryształy halitu z Grot Kryształowych Agregat, czyli nagromadzenie minerałów pośród skał o odmiennym składzie i budowie, stanowi słownikowe określenie cech tego okazu. Pochodzi bowiem z Grot Kryształowych, miejsca w kopalni wyjątkowego, w którym ściany komór pokrywa skorupa przerastających się dużych kryształów halitu o znacznej... |
 Bałwan solny „krakowski” Bryła soli stanowiąca główny produkt żup krakowskich i jednocześnie miarę handlową soli od początku jej wydobycia aż do 1876 roku. Walcowaty kształt bryły umożliwiał jej przetoczenie do szybu. Ciężar bałwanów wahał się od 1100 do ponad 2000 kg. Podstawowa metoda urabiania złoża solnego w... |
