|
Czy wiesz, że Czy „miejskie powietrze czyni wolnym”? Cóż znaczy znane powiedzenie „miejskie powietrze czyni wolnym”? Jaka jest jego geneza? Wolność w mieście? W tym gąszczu ulic, w ciągłym ludzkim tłumie, w ograniczonej bezmiarem budynków przestrzeni? Czy wolność nie kojarzy się raczej z wiejskim krajobrazem? Stwierdzenie to ugruntowało się w średniowieczu, w związku z rozkwitem miast jako ośrodków wymiany handlowej. Początkowo ludzie zajmujący się handlem i rzemiosłem nie różnili się niczym od chłopów. Byli tak samo zależni od feudała, czyli pana, z którego ziemi korzystali. |
Czy wiesz, że O wielickich bednarzach W połowie XVIII wieku cech bednarzy był jednym z najważniejszych w Wieliczce. Jest na to dowód z epoki! W 1760 roku burmistrz i rada miejska Wieliczki potwierdzili wydane rok wcześniej dyspozycje określające kolejność zajmowanych miejsc dla poszczególnych cechów podczas nabożeństw w kościele... |
Czy wiesz, że Koszyce, miasto królewskie Koszyce były niegdyś miastem królewskim, przez które przechodziły ważne szlaki handlowe. Warto poznać długą i bogatą historię miejscowości, która odegrała również niebagatelną rolę w trakcie powstania styczniowego 1863 roku. To w jego wyniku utraciła też prawa miejskie, których już nigdy nie odzyskała. |
Czy wiesz, że Historia kuśnierstwa w Myślenicach Rzemiosło kuśnierskie w Myślenicach, chociaż nie miało tak bogatego naturalnego zaplecza surowcowego jak miejscowości podhalańskie, również sięga swoją historią średniowiecza. W ciągu wieków liczebność kuśnierzy w miasteczku i rozmiar ich produkcji rękodzielniczej podlegały... |
Czy wiesz, że Miecz katowski — legenda czy artefakt? Choć w ocenie specjalistów określenie „katowski” nie odzwierciedla rzeczywistego przeznaczenia broni, według legendy wymierzono nim karę dwóm gwarkom, którzy chcąc okraść kościół Najświętszej Panny (wchodzący w skład rozebranego częściowo w XIX wieku opactwa Augustianów), naruszyli stabilność... |
Czy wiesz, że Poznaj Biecz Białoszewskiego Poemat, którego fragment tu prezentujemy, pochodzi z debiutanckiego tomu wierszy Białoszewskiego pt. Obroty rzeczy z 1956 roku. Utwory, które złożyły się na ten tom, powstawały w latach 1952—1955 podczas eskapad, jakie odbywał poeta ze swoim wieloletnim przyjacielem i partnerem życiowym, malarzem Leszkiem Solińskim, w okolice Beskidu Niskiego, Bieszczad i Krosna. Poza cytowanym Średniowiecznym gobelinem o Bieczu w Obrotach rzeczy znalazły się też m.in. zainspirowane okolicą Barbara z Haczowa, Ballada krośnieńska czy wielokrotnie interpretowana Stara pieśń na Binnarową. |
Czy wiesz, że Teatralne konotacje nazw nowohuckich osiedli Z powstaniem Teatru Ludowego związana jest ciekawa historia. Gdy zaczynano budować Nową Hutę, nie myślano właściwie o funkcjach kulturalnych nowego miasta, koncentrując się na jak najszybszym powstaniu mieszkań. W miejscu pozbawionym wysublimowanych rozrywek, mieszkańcy byli narażeni na wszelakie... |
Czy wiesz, że „Ćwicz oko i dłonie w Ojczyzny obronie” – o Krakowskim Bractwie Kurkowym Bractwa kurkowe, których tradycja sięga w Europie XIV/XV wieku, były pierwszą formacją, która miała przygotowywać mieszkańców miast do obrony w sytuacjach zagrożenia. Wraz z lokacją miast na prawie magdeburskim wznoszono fortyfikacje (z czasem ich budowę i obronę poszczególnych fragmentów murów... |
Czy wiesz, że Cechy Podstawowym celem istnienia cechów było zapewnienie wyłączności na terenie miasta do wykonywania rzemiosła osobom zrzeszonym (rzemieślników, którzy oferowali swoje usługi poza cechami, nazywano partaczami). Rola cechów nie ograniczała się jednak do funkcji administracyjnych... |
Czy wiesz, że Jak runął pierwszy pomnik w okupacyjnym Krakowie Plan okupanta był taki: Kraków miał się stać miastem niemieckim. Jako stolica Generalnego Gubernatorstwa nie mógł „razić” tak wyraźnymi znakami polskości, jak pomniki przypominające wielkie wydarzenia historyczne i bohaterów z nimi związanych. Wszelkie popiersia wieszczów, pamiątkowe tablice... |
Czy wiesz, że Czym jest sfragistyka i jaka jest sekretna mowa pieczęci? Kazimierz Stronczyński, w którego rękach przez pewien czas przebywał drogocenny relikwiarz włocławski, tzw. kruszwicki, prezentowany obecnie na portalu, był nie tylko wybitnym inwentaryzatorem zabytków, twórcą numizmatyki, ale także nieocenionym znawcą i badaczem pieczęci.
|
Czy wiesz, że „Praniemieckie” miasto Krakau Kraków pod okupacją niemiecką znajdował się przez 1961 dni, ponad 5 lat, od 6 września 1939 roku do 18 stycznia roku 1945. Ślady tej niemieckiej przeszłości miasta można wciąż odnaleźć w jego przestrzeni: schrony przeciwlotnicze pod terenem dzisiejszego placu Inwalidów, oznaczenia na kamienicach... |
Czy wiesz, że Skrzynie cechowe Skrzynie cechowe były szczególnie cenne — nazywano je inaczej ladami albo matkami i darzono ogromnym szacunkiem. Szczególnie celebrowany był moment podniesienia wieka i otwarcia skrzyni, które odbywało się zawsze w atmosferze powagi i skupienia. Czynności administracyjne i prawne... |
Czy wiesz, że Herb miasta jako znak jego posiadania W polu błękitnym lwia głowa srebrna ziejąca czerwonym płomieniem. Tak wygląda herb „Zadora”, którego używali założyciele Gorlic, Karwacjanie. Według słów obecnego na naszym portalu Marcina Kromera, miasto zostało założone w 1355 roku, za zgodą Kazimierza Wielkiego, przez Dziersława I Karwacjana... |
Czy wiesz, że „Po Grunwaldzie i Kościuszce przyszła kolej na Mickiewicza” 17 VIII 1940: „Po Grunwaldzie i Kościuszce przyszła kolej na Mickiewicza. Wandalska furia rzuciła się na pomnik wieszcza na Rynku. W biały dzień w południe przyniesiono narzędzia, windy i strącono z piedestału wszystkie figury — jakby z jakąś utajoną pasją, czy chęcią prowokacji”.17 VIII 1940: „Po Grunwaldzie i Kościuszce przyszła kolej na Mickiewicza. Wandalska furia rzuciła się na pomnik wieszcza na Rynku. W biały dzień w południe przyniesiono narzędzia, windy i strącono z piedestału wszystkie figury — jakby z jakąś utajoną pasją, czy chęcią prowokacji”.17 VIII 1940: „Po Grunwaldzie i Kościuszce przyszła kolej na Mickiewicza. Wandalska furia rzuciła się na pomnik wieszcza na Rynku. W biały dzień w południe przyniesiono narzędzia, windy i strącono z piedestału wszystkie figury — jakby z jakąś utajoną pasją, czy chęcią prowokacji”. |
Czy wiesz, że Putniorze, co tylko trochę towaru z sobą nosili... Charakterystycznym rodzajem handlu stosowanym w Świątnikach była sprzedaż obnośna zwana putniarstwem. Zajmował się tym najczęściej sam producent kłódek lub „taki, co nie chciało mu się robić”. Nazwa gwarowa „putniorze” pochodziła od drewnianej skrzyni noszonej na plecach, wypełnionej kłódkami. Mówiono o nich często „trochorze”, ponieważ tylko „trochę” towaru z sobą nosili. |
 Rękopis „Statut cechu szewskiego” Statut cechu szewskiego przesznurowany u dołu paskiem pergaminowym. Jest to dokument prawny regulujący strukturę i zadania tegoż cechu na terenie miasta Gorlic. Został spisany w języku łacińskim. Istnienie statutu szewskiego w drugiej połowie XV wieku (1450 rok) świadczyło o wysokiej pozycji... |
 Gmerk kamienny Stanisława Amendy Znak własnościowy jednego z najbogatszych gwarków olkuskich, czyli przedsiębiorców organizujących wydobycie i produkcję ołowiu i srebra. |
 Obesłanie cechowe Cechu Stolarzy w Koszycach Obesłanie cechowe drewniane, przedstawiające na jednej stronie wyobrażenie orła, na drugiej oko opatrzności i narzędzia stolarskie: kątomierz, cyrkiel, hebel oraz napis „. Rok . 1546 .”. |
 Pieczęć miasta Koszyce Pieczęć miasta Koszyce wyciśnięta w zielonym wosku, przywieszona na pasku pergaminowym do dokumentu wydanego prawdopodobnie dla bednarzy w Koszycach. W polu pieczętnym widoczna postać św. Stanisława. |
