Lista wszystkich obiektów. Kliknij na jeden z nich, aby przejść do karty obiektu. Tematy umożliwiają selekcję eksponatów według kategorii pojęciowych. Po prawej stronie możesz zmienić ustawienie widoku listy.
Poniższe zestawienie ukazuje powiązanie między eksponatami w sposób niestandardowy. Punkty oznaczają eksponaty, a łączące je linie to powiązania między nimi według wybranych kategorii.
Wpisz daty krańcowe do okienek, aby wybrać interesujący Cię okres na osi czasu.
- Autor nieznany, poza czarką chawan wyk. przez Sadato Ichinose
- Czas powstania XX w., 2002 czarka chawan
- Miejsce powstania Japonia
- Wymiary wysokość: szczegółowe wymiary podano w części opisowej
- Numer inwentarzowy MSITJM0869ab, MSITJM0868ab, MSITJM0384, MSITJM0380, MSITJM0383ab, MSITJM0877, MSITJM0387, MSITJM0381*
- Muzeum Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha
- Tematy życie codzienne, wokół stołu
- Technika szkliwienie, wypalanie yōhen, gięcie, wyciskanie w formie
- Materiał złoto, laka, żeliwo, nić bawełniana, bambus, kamionka
- Data pozyskania 2007, dar Małgorzaty Dutki; czarka chawan 2002, dar Sadaty Ichinosego
- Prawa do obiektu Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha
- Prawa do wizerunków cyfrowych wszystkie prawa zastrzeżone, Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha
- Digitalizacja RPD MIK, projekt Wirtualne Muzea Małopolski Plus
- Tagi Japonia , ceremonia , tradycja , 3D , ceramika , WMM Plus , zastawa stołowa , © wszystkie prawa zastrzeżone
Chaji trwają kilka godzin, podczas których goście mają okazję skosztować gęstej herbaty koicha i słabej usucha, posilić się lekkim daniem oraz posmakować słodyczy. Wszystkie elementy wybierane są specjalnie na spotkanie. Utensylia dopasowuje się pod względem formy i motywu do okazji i pory roku. Również dania odzwierciedlają sezonowość przyrody. Japończycy, mówiąc o niepowtarzalności każdego chaji, używają zwrotu ichigo ichie – jedyne takie spotkanie w życiu, a kultywowanie takiego sposobu życia Drogą Herbaty (dosłownie: chadō).
Więcej Człowiek żyjący w ciągłym biegu pragnie ciszy i spokoju. Czasem nawet sobie tego nie uświadamia, twierdząc, że nie ma czasu na chwilę odpoczynku. Jednak dla uporządkowania myśli, zdystansowania się od codzienności, wyjścia z kręgu problemów odwiedza nieraz tchnące spokojem miejsca. Jednym z nich może być pokój herbaciany, w którym gospodarz przygotuje dla niego czarkę zielonej herbaty. Może być ona elementem zarówno uroczystego przyjęcia dla uświetnienia wyjątkowych wydarzeń (ślub, narodziny), spotkania z okazji Nowego Roku, kwitnących wiśni czy pierwszego śniegu, a także spontanicznego, kameralnego spotkania w gronie przyjaciół.
Wszystkie te spotkania (chaji) wymagają od gospodarza i gości znajomości etykiety, ale jednocześnie pozwalają podziwiać piękno używanych utensyliów oraz staranność i elegancję ruchów osoby przygotowującej herbatę. Chaji trwają kilka godzin, podczas których goście mają okazję skosztować gęstej herbaty koicha i słabej usucha, posilić się lekkim daniem oraz posmakować słodyczy. Wszystkie elementy wybierane są specjalnie na spotkanie. Utensylia dopasowuje się pod względem formy i motywu do okazji i pory roku. Również dania odzwierciedlają sezonowość przyrody.
Japończycy, mówiąc o niepowtarzalności każdego chaji, używają zwrotu ichigo ichie – jedyne takie spotkanie w życiu, a kultywowanie takiego sposobu życia Drogą Herbaty (dosłownie: chadō). Ten styl życia związany jest z praktykowaniem parzenia herbaty wywodzącym się z Chin i rozwiniętym w Japonii w XV i XVI wieku. Najwięksi mistrzowie herbaty: Murata Suko (1433–1481), Takeno Jōō (1502–1555) i Sen Rikyū (1522–1591), podnieśli sposób przygotowywania napoju herbacianego do rangi sztuki i ujednolicili reguły spotkania herbacianego, tworząc spójny system zwany Drogą Herbaty, który do dziś jest nauczany w Japonii w trzech głównych szkołach (Urasenke, Omotesenke, Mushakōjisenke) oraz kilkunastu innych, a także w ich filiach na całym świecie. W Polsce działają dwa oddziały szkoły Urasenke, otwarte w 2007 w Krakowie i Warszawie.
Manggha od początku swego istnienia miała kontakt z mistrzyniami chadō. Na początku w ten wyjątkowy sposób herbatę przygotowywała Satoko Fujita, a współcześnie robi to Etsuko Yamaguchi, obie ze szkoły Urasenke. Prezentowany zestaw znajdujący się w kolekcji Muzeum Manggha jest wspomnieniem po mistrzyni Fujicie, która przekazała go swojej polskiej przyjaciółce, a ta po latach oddała go do zbiorów Mangghi. Kociołek kama umieszczany jest na przenośnym palenisku furo od maja do końca października. W miesiącach zimowych ustawia się go w podłogowym palenisku ro. Służy on do zagotowania wody, aczkolwiek herbatę zalewa się wodą nieco chłodniejszą od wrzątku. Służy do tego bambusowy czerpak hishaku. Do przygotowania napoju używa się zawsze zielonej, sproszkowanej herbaty matcha, nasypywanej do czarki bambusową łyżeczką chashaku, a po zalaniu miesza się ją wykonaną z bambusa mątewką chasen. Proszek herbaciany do herbaty usucha przynosi się w pokrytym laką pojemniczku natsume. Dla herbaty koicha wykorzystuje się ceramiczne naczynko chaire z zatyczką z kości słoniowej i futerałem wykonanym z cennej tkaniny, np. brokatowej. Po wypiciu przez gościa herbaty, czarka wraca do gospodarza, który ją płucze. W ostatnim momencie spotkania przelewa on także nieco wody z naczynia mizusashi do kociołka, symbolicznie kończąc proces gotowania.
Ideą, która przenika Drogę Herbaty, jest prostota. Zawiera się ona w czterech głównych zasadach: wa [和]), kei [敬], sei [清], jaku [寂], oznaczających harmonię z naturą i ludźmi, szacunek wobec otoczenia, czystość serca i porządek oraz wewnętrzny spokój wynikający z praktykowania pozostałych zasad. Prostota przejawia się także w estetyce wabi. Według jej założeń piękno można odnaleźć w każdym przedmiocie, nawet jeśli jest to zwyczajna miseczka na ryż.
Sen Rikyū opisał praktykowanie chadō tymi słowami:
„Zagotuj wodę,
zrób herbatę
i wypij ją.
Nic więcej nie trzeba wiedzieć”.
W prezentowanym zestawie znajdują się: kociołek kama z przenośnym paleniskiem furo, naczynie na zimną wodę mizusashi, czerpak hishaku, podstawka futaoki, pojemniczek na proszek herbaciany natsume, czarka chawan z łyżeczką chashaku oraz mątewką chasen.
kociołek kama
autor: nieznany
czas powstania: XX w.?
miejsce powstania: Japonia
wymiary: kociołek – wys. 20 cm, średn. 20,8 cm; pokrywka – wys. 4 cm, średn. 10,6 cm
numer inwentarzowy: MSITJM0869ab
materiał: żeliwo
data pozyskania: 2007, dar Małgorzaty Dutki
palenisko furo
autor: nieznany
czas powstania: XX w.
miejsce powstania: Japonia
data pozyskania: 2007, dar Małgorzaty Dutki
naczynie na zimną wodę mizusashi
autor: nieznany
czas powstania: XX w.
miejsce powstania: Japonia
wymiary: naczynie – wys. 16,5 cm, średn. 16,2 cm; pokrywka – wys. 2 cm, średn. 14,6 cm
numer inwentarzowy: nr inw. MSITJM0868ab
technika: szkliwienie, dekoracje odciskane z formy
materiał: kamionka
data pozyskania: 2007, dar Małgorzaty Dutki
czerpak hishaku
autor: nieznany
czas powstania: XX w.
miejsce powstania: Japonia
wymiary: dł. 42 cm, szer. 5,6 cm
numer inwentarzowy: MSITJM0384
materiał: bambus
data pozyskania: 2007, dar Małgorzaty Dutki
podstawka futaoki z motywem głowy byka
autor: nieznany
czas powstania: XX w.
miejsce powstania: Japonia
wymiary: wys. 5 cm, średn. 5,5 cm
numer inwentarzowy: MSITJM0380
materiał: ceramika, złoto
data pozyskania: 2007, dar Małgorzaty Dutki
pojemniczek na proszek herbaciany natsume z motywem bambusa
autor: nieznany
czas powstania: XX w.
miejsce powstania: Japonia
wymiary: wys. 6,5 cm, średn. 6,5 cm
numer inwentarzowy: MSITJM0383ab
materiał: czarna laka, złoto
data pozyskania: 2007, dar Małgorzaty Dutki
czarka chawan
autor: Sadato Ichinose
czas powstania: 2002
miejsce powstania: Japonia
numer inwentarzowy: MSITJM0877
technika: wypalanie yōhen
materiał: kamionka
data pozyskania: 2002, dar Sadaty Ichinosego
łyżeczka chashaku
autor: nieznany
czas powstania: XX w.
miejsce powstania: Japonia
numer inwentarzowy: MSITJM0387
technika: gięcie
materiał: bambus
data pozyskania: 2007, dar Małgorzaty Dutki
mątewka chasen
autor: nieznany
czas powstania: XX w.
miejsce powstania: Japonia
wymiary: wys. 11,2 cm, średn. 6 cm
numer inwentarzowy: MSITJM0381
materiał: bambus, nić bawełniana
data pozyskania: 2007, dar Małgorzaty Dutki
Opracowanie: Aleksandra Görlich (Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha), Redakcja WMM, © wszystkie prawa zastrzeżone
Zobacz fotografię pawilonu herbacianego ze zbiorów Muzeum Historii Fotografii w Krakowie.
Ostatnie komentarze: