Lista wszystkich obiektów. Kliknij na jeden z nich, aby przejść do karty obiektu. Tematy umożliwiają selekcję eksponatów według kategorii pojęciowych. Po prawej stronie możesz zmienić ustawienie widoku listy.
Poniższe zestawienie ukazuje powiązanie między eksponatami w sposób niestandardowy. Punkty oznaczają eksponaty, a łączące je linie to powiązania między nimi według wybranych kategorii.
Wpisz daty krańcowe do okienek, aby wybrać interesujący Cię okres na osi czasu.
- Czas powstania XIX w.
- Miejsce powstania Wiedeń
- Wymiary wysokość: 38 cm
- Numer inwentarzowy MB/3180
- Muzeum Muzeum Ziemi Bieckiej
- Oddział „Dom z basztą”
- Tematy technika, życie codzienne, zdrowie, zaskakujące
- Technika odlewanie, cyzelowanie
- Materiał żelazo
- Prawa do obiektu Muzeum Ziemi Bieckiej
- Prawa do wizerunków cyfrowych domena publiczna
- Digitalizacja RPD MIK, projekt Wirtualne Muzea Małopolski
- Tagi farmacja , medycyna , 3D , choroba , leki , narzędzia , 3D plus , domena publiczna
XIX-wieczne urządzenie do produkcji tabletek.
Dziś forma zażywanych przez nas tabletek wydaje się oczywista. Firmy farmaceutyczne ścigają się wręcz w uzyskiwaniu jak najwygodniejszej postaci wypuszczanych na rynek leków.
Dziś forma zażywanych przez nas tabletek wydaje się oczywista. Firmy farmaceutyczne ścigają się wręcz w uzyskiwaniu jak najwygodniejszej postaci wypuszczanych na rynek leków.
W czasach, do których przenosi nas wystawa aptekarska w bieckim „Domu z basztą”, farmacja była dziedziną eksperymentalną. Aptekarze nie ograniczali się do realizacji recept i sprzedaży gotowych leków. Oni je również tworzyli. W pomieszczeniach, zwanych często alchemicznymi, powstawały więc tajemnicze mikstury, które nie zawsze służyły zdrowiu ich późniejszych użytkowników...
Równoległe do eksperymentów laboratoryjnych rozwijał się przemysł służący coraz sprawniejszemu produkowaniu powstających leków. W Muzeum Ziemi Bieckiej można obejrzeć wytwory kolejnych etapów tego procesu. Obok moździerzy, pras, mieszadeł, pigulnic i innych tajemniczych sprzętów w „Domu z basztą” znajduje się też prezentowana przez nas tabletkarka. Urządzenie to, na razie obsługiwane ręcznie, rozpowszechniło się w II połowie XIX wieku. Sproszkowaną substancję leczniczą wsypywano przez specjalny otwór (w który często wkładano jeszcze zwykły lejek, aby przypadkiem nie zmarnować drogocennej mikstury), a następnie sprasowywano ją, przyciskając ciężkim żelaznym tłokiem. W ten sposób uzyskiwano wygodną i bezpieczną (w dawce podawanego leku) tabletkę. Nie była to jeszcze produkcja na masową skalę. Apteki posiadały zazwyczaj jedną tabletkarkę, która zaspokajała zapotrzebowanie klientów.
Dzisiejsze tabletkarki oczywiście nie znajdują się już w aptekach, lecz w ogromnych fabrykach, w których zajmują znacznie więcej miejsca niż prezentowana przez nas XIX-wieczna tabletkarka.
| Opracowanie: Kinga Kołodziejska (Redakcja WMM), |
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Polska.
O dziwacznych terapiach, groźnych lekach i opiumowych smoczkach dla niemowląt
Medycyna i farmacja nie zawsze były tym, czym są dzisiaj. Historia farmacji i medycyny to nie tylko dzieje postępu nauki, naznaczonego kolejnymi wielkimi odkryciami, ale także fascynująca opowieść o dawnych terapiach i lekach, których nikt wolałby już dziś nie próbować...
Więcej
 |
| Puszki apteczne drewniane z XVIII wieku, Muzeum Farmacji Collegium Medicum UJ w Krakowie, domena publiczna. |
26 września przypada Ogólnopolski Dzień Aptekarza. Z tej okazji życzymy wszystkim farmaceutom i aptekarzom tego, co najlepsze! Przypominamy również, że na Wirtualnych Muzeach Małopolski prezentujemy 24 niezwykle interesujące obiekty z kolekcji Muzeum Farmacji Collegium Medicum UJ w Krakowie.
Tym, którzy po zapoznaniu się z zasobami WMM, czują niedosyt historii medycyny, spieszymy z zapewnieniem, że w ramach obecnie realizowanego projektu Wirtualna Małopolska (2016–2020) nasz portal wzbogaci się o znacznie większy zbiór eksponatów z Muzeum Farmacji CMUJ. Tych, którzy nie mogą się doczekać, zachęcamy do wizyty w Muzeum przy ul. Floriańskiej 25 – odtworzone tam wnętrza i atmosfera osiemnastowiecznej apteki robią ogromne wrażenie.
Medycyna i farmacja nie zawsze były tym, czym są dzisiaj. Historia farmacji i medycyny to nie tylko dzieje postępu nauki, naznaczonego kolejnymi wielkimi odkryciami, ale także fascynująca opowieść o dawnych terapiach i lekach, których nikt wolałby już dziś nie próbować – przez rozsądek lub wzgląd na delegalizację stosowanych niegdyś substancji (nawet jeśli ich użycie może wydawać się niektórym całkiem przyjemne w skutkach). Historia lecznictwa to także opowieść o długim trwaniu zadziwiających wprost przesądów, których żywotność wynikała z ufności w autorytet dawnych uczonych. Wspomnieć wystarczy takie cudowne preparaty medyczne, jak eliksir z jąder bobra lub sproszkowany róg jelenia. Podobne cudowne lekarstwa są wciąż popularne w tradycyjnej medycynie chińskiej, co bywa przyczyną eksterminacji rzadkich gatunków zwierząt.
 |
| Sysek Dzieciątka Jezus, fragment obrazu Albrechta Dürera – Madonna i Dzieciątko z czyżykiem, Staatliche Museen zu Berlin, domena publiczna. |
Kto czytał którąś z powieści o Sherlocku Holmesie, ten wie, że zażywanie kokainy czy morfiny nie było niczym dziwnym w XIX wieku. Rzeczywiście wiele substancji dziś uważanych za narkotyki było stosowane dawniej jako remedium na wszystko. Starczy wspomnieć króla Anglii, Jerzego IV, który zwykł zaczynać dzień od dawki nalewki laudanum, sporządzanej na bazie olejku opiumowego. Jerzy IV, jeszcze jako książę Walii i regent sprawujący władzę w imieniu chorego psychicznie Jerzego III, miewał kłopoty ze zdrowiem z powodu nadmiernego zamiłowania do jedzenia, alkoholu i opium. Już wówczas nazywano go niekiedy księciem Waleni – co było dowcipnym nawiązaniem do jego tuszy i grą słowną opierającą się na identycznym brzmieniu przezwiska – prince of Whales – oraz tytułu noszonego przez angielskich następców tronu – prince of Wales. Już jako król dorobił się podagry, zaćmy i miażdżycy.
Kombinacją przesądów i narkomanii były terapie stosowane przez Adolfa Hitlera. Twórcą leków dla hipochondrycznego tyrana był słynny brudas i cham – dr Theodor Morell, powszechnie zresztą uważany za hochsztaplera. Najsłynniejszym jego lekarstwem zażywanym przez Führera był Vitamultin. Wbrew nazwie bynajmniej nie były to witaminy – w jego skład wchodziła m.in. metaamfetamina. Narkotyki, stosowane jako lekarstwa, były powszechnie dostępne i to jeszcze w XX wieku. Podczas I wojny światowej jako lekarstwo można było nabyć heroinę i kokainę. W Wielkiej Brytanii dostać je można było m.in. w aptekach, w domu towarowym Harrod’s oraz w sklepach wojskowych. Niektórzy brytyjscy żołnierze przebywający na froncie dość regularnie prosili rodzinę o przysyłanie paczek z tymi lekami. Z czasem rząd Wielkiej Brytanii zakazał sprzedaży kokainy. Dziwnym trafem stosowania heroiny nie zabroniono.
Wracając jednak do opiatów… Wysokomorfinowy mak lekarski stosowany był dawniej nie tylko do produkcji opiatów, ale także do usypiania dzieci. Mak wymieszany z miodem zawijano w lnianą chustkę, tworząc kulkę, i tak powstały sysek (smoczek) dawano dzieciom do ssania. Znane są przedstawienia Matki Boskiej z Dzieciątkiem Jezus trzymającym taki właśnie cumel (regionalizm krakowski).
|
Opracowanie: Adam Spodaryk (Redakcja WMM),
|
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Polska.
Mniej
Zobacz też
Ostatnie komentarze: