Ekscentryk i wizjoner. Geniusz i odkrywca. Przede wszystkim jednak Nikola Tesla jest twórcą niemal 300 patentów, które chronią jego 125 wynalazków w kilkudziesięciu krajach świata, i które całkowicie zmieniły ludzką cywilizację. Warto też zapamiętać, że był jednocześnie niemal zapomniany, oszukiwany i wyśmiewany za życia. Okradano go z pomysłów, których sam nie był w stanie zamienić w finansowy sukces. Tesla mógł zostać milionerem, jednak zmarł w biedzie i samotności, pozostawiając nam jednocześnie spadek odkryć, które do dziś napędzają świat.
Nikola Tesla urodził się w serbskiej rodzinie we wsi Smiljan w Chorwacji 10 lipca 1856 roku podczas ogromnej burzy. Opowieści głoszą, iż dziwnym zrządzeniem losu właśnie owo zjawisko nadało kształt jego późniejszemu życiu. Był czwartym dzieckiem Milutina Tesli (kapłana ortodoksyjnego serbskiego kościoła) i Any Kalinić. Nie poświęcano mu jednak uwagi aż do czasu przeprowadzki do Gospicia w 1862 roku. Nikola Tesla rozpoczął wówczas naukę w Karlovac, którą ukończył już po trzech latach. Gdy miał 12 lat, opanował na pamięć logarytmiczne tablice, a także zaczął konstruować swoje pierwsze silniki, zupełnie niepodobne do tych, które widział na co dzień w swojej okolicy. W 1875 roku rozpoczął studia inżynierii energetycznej na Politechnice Austriackiej w Grazu. Był to początek jego pracy nad już poważnymi projektami wykorzystania źródeł alternatywnych do pozyskiwania energii.
Nikola Tesla posiadał niezwykłą pamięć wzrokową, dzięki czemu błyskawicznie opanował aż sześć języków, a jego wyliczenia „na oko” miały margines błędu jedną dziesiątą milimetra! Współcześni studenci mogliby się uczyć od niego tytanowej pracy, gdyż Tesla potrafił przesiadywać nad książkami 20 godzin dziennie tylko po to, by móc zakończyć rozważane przez niego zagadnienie. Młody naukowiec stwierdził, iż przewyższa poziomem swoich wykładowców. Tym samym zaniedbywał zajęcia i w 1878 roku musiał opuścić uczelnię, zrywając jednocześnie kontakt z rodziną.
6 czerwca 1884 roku Nikola Tesla wyemigrował do Nowego Jorku. Posiadając rekomendację od menedżera firmy, w której wcześniej pracował — Ch. Batchelora — udał się do największego wynalazcy tamtych czasów — Thomasa Edisona. Po zapoznaniu się z futurystycznymi projektami Edison niestety poczuł się zagrożony i szybko zerwał współpracę z Teslą. Przez kilka najbliższych lat obaj żyli w ciągłym konflikcie, angażując w niego coraz więcej osób. Edison był w stanie posunąć się do publicznego zafałszowania eksperymentów z prądem przemiennym, by móc zdyskredytować Teslę! Na szczęście nie wszystkich udało mu się przekonać, dzięki czemu Nikola dwa lata później otworzył swoją własną fabrykę. Można go było wówczas spotkać w trakcie spacerów pośród energetycznych promieni albo siedzącego między błyskającymi urządzeniami. Wtedy to właśnie opracował do końca podstawy prądu przemiennego, świetlówki oraz silnik elektryczny. Jak pisze Mark Seifer — biograf Tesli —

„był pierwszą osobą, która naprawdę pokazała, jak przekazywać bezprzewodową energię przez powietrze do lamp elektrycznych”.

Do głównych wynalazków Nikoli Tesli należą rozmaite urządzenia elektryczne, z których najsławniejsze to: silnik elektryczny, prądnica prądu przemiennego, autotransformator, dynamo rowerowe, elektrownia wodna, bateria słoneczna, turbina talerzowa, transformator Tesli, świetlówka i przede wszystkim radio. Tesla był między innymi twórcą pierwszych urządzeń zdalnie sterowanych drogą radiową. A jak do tego doszło? Otóż po opublikowaniu przez Maxwella teorii elektromagnetyzmu Tesla wpadł na pomysł konstrukcji cewki wysokonapięciowej, po czym zauważył, że wysyła ona silne fale elektromagnetyczne. Zaczął pracę nad urządzeniem, które byłoby w stanie te fale odbierać. Pierwotnie chciał na tej podstawie skonstruować urządzenia do przesyłania prądu elektrycznego bez użycia przewodów, jednak ostatecznie zdecydował się na konstrukcję urządzenia do przesyłania za pomocą tych fal dźwiękowych. Patent na to urządzenie gotowy był w 1900 roku, lecz niestety ubiegł go (o kilka dni!) Marconi. Tesla postanowił walczyć z Marconim o patent na radio. Starał się dowieść, iż Marconi w „swoim” wynalazku stosuje bez jego zgody wcześniej opatentowaną przez niego cewkę. Niestety zbyt długie procesowanie się doprowadziło Teslę do bankructwa, a przyznanie Nagrody Nobla Marconiemu za skonstruowanie radia (mimo iż bazował on na teoriach stworzonych przez Teslę) ostatecznie go przygnębiło.
Tuż przed śmiercią Nikola Tesla złożył ostateczne odwołanie do Sądu Najwyższego USA w sprawie patentu na radio. Wreszcie zostało ono rozpatrzone z korzyścią dla naukowca. Niestety już nie doczekał chwili, gdy sąd przyznał mu pierwszeństwo nad Marconim do zasadniczych patentów.
Jeden z największych geniuszy w historii zmarł w swoim pokoju numer 3327 w hotelu New Yorker między wieczorem 5 stycznia a popołudniem 7 stycznia 1943 roku. Przyczyną jego śmierci był zakrzep tętnicy wieńcowej. Miał 86 lat. Zaraz po jego odejściu rząd Stanów Zjednoczonych zarekwirował wszelkie konspekty i notatki, które należały do Tesli, i określił je mianem „ściśle tajnych”. Nie wiadomo, czy kiedykolwiek się dowiemy, czego dokładnie dotyczyły jego zapiski.

Źródła:
www.tesla.pl
http://pl.wikipedia.org/wiki/Nikola_Tesla
http://nietuzinkowyblognaukowy.blogspot.com/2012/07/tajemnice-nikola-tesli.html

Opracowanie: Anna Klimczak (Redakcja WMM),

 Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Polska.

Zobacz radioodbiorniki w kolekcji Wirtualnych Muzeów Małopolski:
Radioodbiornik kryształowy
Radio Philips 7—39 (nr fabryczny 1549)
Radio Elektrit Majestic (nr fabryczny 7578)