Tradycja picia kawy w Polsce sięga XVII wieku (choć początkowo wielu wykazywało wobec niej nieufność).
W domach szlacheckich i dworach spożywanie tego trunku było rodzajem rytuału — kupowano zielone ziarna, które wypalano w specjalnych urządzeniach, parzono w tygielkach i podawano w filiżankach. W tym celu wśród wysoko wykwalifikowanej służby bardziej zamożni gospodarze zatrudniali nie tylko panny apteczkowe, ale także kawiarki, które dbały o stan kawowych utensyliów i gwarantowały najwyższą jakość podawanego napoju.
Jeszcze na przełomie XIX i XX wieku piecki do palenia kawy były na wyposażeniu każdego domu.
Kawowe urządzenia zaczęły odchodzić w zapomnienie między innnymi dzięki przedsiębiorczości Tadeusza Tarasiewicza. Przyczynił się do tego także pośrednio krach jego pierwszego pomysłu — Tarasiewicz porzucił posadę dyrektora Banku Galicyjskiego, by założyć w Krakowie sklep z herbatą. Przedsięwzięcie nie przyniosło jednak spodziewanych zysków, co więcej — okazało się katastrofą.
Tarasiewicz w 1882 roku przeniósł się do Warszawy, gdzie założył inne, nowatorskie jak na owe czasy, przedsiębiorstwo — pierwszą w Polsce palarnię kawy Pluton.
Początkowo bardzo trudno było mu przekonać klientów do kupowania palonej już kawy (ta w procesie palenia zmniejszała swoją objętość, przez co wydawała się droższa od przygotowanej domowym sposobem na patelni). Jak wspominał Kordian Tarasiewicz (wnuk założyciela) w rozmowie z Jakubem Kowalskim w Tygodniku Powszechnym, nowe miejsce budziło też zaciekawienie — ludzie ustawiali się w drzwiach, by poczuć intensywny aromat kawy, jakiego nie udawało im się uzyskać domowym sposobem.
Ostatecznie sukces Plutona wpłynął na zmianę przyzwyczajeń. Kawa palona i mielona skróciła proces przygotowania tego napoju i trwale zagościła na sklepowych półkach. Zielone ziarna na wiele lat zniknęły z rynku. Obecnie znów można je kupić (choć tym razem to one są dużo droższe) — a wypalanie domowym sposobem staje się popularne w kręgach osób, które cenią sobie wartości slow dizajnu.

Opracowanie: Redakcja WMM,

 Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Polska.

Kawa to nie zawsze trunek przygotowany z ziaren kawowca. Jako surowiec wykorzystuje się także zboża (cykorię), a nawet mniej oczywiste składniki, na przykład żołędzie. Lidia Korczak w Obyczajach w Polsce od Średniowiecza do czasów współczesnych wspomina także o kawie przygotowywanej z bobu, pszenicy czy palonego grochu.
Kawa żołędziowa była popularna zwłaszcza w latach przedwojennych i w czasie II wojny światowej, kiedy szczególnie cenne były substytuty czarnego napoju.
Dziś żołędziówka znów wraca do łask jako alternatywa kawy naturalnej. Można ją kupić w sklepach ekologicznych. Nadburzańska kawa żołędziowa została nawet wpisana do ewidencji produktów regionalnych.

Opracowanie: Redakcja WMM,

 Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Polska.

Zobacz: 
Piecek do palenia kawy
Młynek do kawy

W XIX wieku w Polsce przyjął się zwyczaj picia kawy z mleczkiem migdałowym. Już sama myśl o tak podanej kawie pobudza wyobraźnię (smak, zapach). Choć obecnie mało kto przyrządza kawę w ten sposób (łatwiej kupić w sklepie lub palarni kawę o migdałowym aromacie), to jednak takie mleczko można bardzo łatwo przygotować w domu.
Wystarczy namoczyć migdały obrane ze skórki lub płatki migdałów w wodzie przegotowanej lub mineralnej (w proporcji jedna szklanka migdałów — około 150 g na trzy szklanki wody) i pozostawić tak na noc. Potem odlać wodę, migdały zmiksować w blenderze z trzema szklankami świeżej wody, dodając jeszcze jedną szklankę, powstały płyn odcedzić na gazie i gotowe! Migdałową masę można wykorzystać jako serek lub dodatek do ciasta. Można też, dodając cukier (w proporcji 40–30%), przygotować domowy marcepan. By masa łatwiej się sklejała, należy dodać kilka kropel olejku migdałowego, wody różanej lub na przykład amaretto.
Tak przygotowane mleko można przechowywać w szklanej butelce przez kilka (najlepiej dwa) dni. Marcepan ze względu na swój wyjątkowy smak zapewne nie uchowa się długo.

Przeczytaj również o tym, jak przygotowywano kawę z żołędzi oraz jak powstały pierwsze palarnie kawy w Polsce.

Zobacz: Piecek do palenia kawy, Młynek do kawy i Dzbanek do kawy.

Opracowanie: Redakcja WMM,

 Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Polska.

Zanim Polacy docenili smak kawy, stosunkowali się względem niej raczej negatywnie, czego wynikiem są różne komentarze. Warto tu przytoczyć pierwszą znaną w literaturze opinię Andrzeja Morsztyna, który wspominał:
„W Malcie-śmy, pomnę, kosztowali kafy,
Trunku dla Turków... Ale tak szkarady
Napój, tak brzydka trucizna i jady,
Co żadnej śliny nie puszcza za zęby,
Niech chrześcijańskiej nie plugawią gęby...”[1].

Opracowanie: Redakcja WMM,

 Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Polska.