Lista wszystkich obiektów. Kliknij na jeden z nich, aby przejść do karty obiektu. Tematy umożliwiają selekcję eksponatów według kategorii pojęciowych. Po prawej stronie możesz zmienić ustawienie widoku listy.
Poniższe zestawienie ukazuje powiązanie między eksponatami w sposób niestandardowy. Punkty oznaczają eksponaty, a łączące je linie to powiązania między nimi według wybranych kategorii.
Wpisz daty krańcowe do okienek, aby wybrać interesujący Cię okres na osi czasu.
- Czas powstania koniec XIX w.
- Miejsce powstania okolice Krakowa
- Wymiary wysokość: ok. 2,3 cm, średnica: podstawy ok. 1,7 cm
- Numer inwentarzowy 5929/mek
- Muzeum Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
- Tematy stroje
- Technika piłowanie, lutowanie, odlewanie
- Materiał mosiądz, drut mosiężny, koral sztuczny, bakfon
- Prawa do obiektu Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
- Prawa do wizerunków cyfrowych domena publiczna
- Digitalizacja RPD MIK, projekt Wirtualne Muzea Małopolski
- Tagi strój , biżuteria , 3D , strój ludowy , domena publiczna
Biżuterię w XIX-wiecznych strojach ludowych nosiły zarówno kobiety, jak i mężczyźni, którzy przewiązywali kołnierz koszuli czerwoną wstążką lub spinali jego boki spinką. Zwykle wykonywano ją z bakfonu (stopu miedzi, cynku i niklu) — materiału imitującego srebro. Spinkę ozdabiano koralem, choć tylko nieliczni mogli sobie pozwolić na to, by był to koral prawdziwy — częściej używano korali sztucznych a nawet chlebowych.
Więcej Biżuterię w XIX-wiecznych strojach ludowych nosiły zarówno kobiety, jak i mężczyźni, którzy przewiązywali kołnierz koszuli czerwoną wstążką lub spinali jego boki spinką. Zwykle wykonywano ją z bakfonu (stopu miedzi, cynku i niklu) — materiału imitującego srebro. Spinkę ozdabiano koralem, choć tylko nieliczni mogli sobie pozwolić na to, by był to koral prawdziwy — częściej używano korali sztucznych a nawet chlebowych. Kamień oplatano drucikiem, wykorzystując przy tym najprostsze techniki (piłowanie, lutowanie). W wyrobie takiej biżuterii specjalizowali się Żydzi z krakowskiego Kazimierza, często także pomocnicy złotników, którzy pod okiem mistrzów rzemieślników doskonalili swoje umiejętności. Spinki do koszuli wyrabiano na zamówienie, sprzedawano je także podczas odpustów i jarmarków.
Typową cechą spinek męskich było jedno oczko korala; w spinkach kobiecych dodatkową dekorację uzyskiwano, oplatając koral wianuszkiem granatów.
Co ciekawe, guziki w koszulach męskich pojawiły się dopiero po 1875 roku (do tego czasu nawet rękawy koszuli zapinano za pomocą czerwonych wstążek albo spinek).
Moda na spinki w stroju ludowym ma swoją proweniencję w modzie szlacheckiej XVII i XVIII wieku, gdzie spinki, wykonane ze szlachetnych kruszców (złota i srebra), stanowiły ozdobę koszuli widoczną spod rozchylonego żupana.
Z jednej strony chłopi, którzy w momentach lepszej koniunktury wdziewali stroje mieszczańskie, zapominając o źródłach swojej tradycji, z drugiej powszechna na początku XX wieku chłopomania, która kazała mieszczanom adaptować wzory kultury ludowej. Stroje ludowe w całej swojej barwności materiałów i ornamentów to świadectwo przenikających się wpływów, które pokonywały drogę pomiędzy przedstawicielami różnych stanów.
Spinka do kołnierza koszuli męskiej wykonana z bakfonu, złożona z wyciętej w ząbki tarczki z koralem osadzonym w ząbkowanej koronie otoczonej mosiężnym drucikiem, z rurki i z okrągłej podstawy denka. Koral przytwierdzony za pomocą drucika zakończonego metalową gwiazdką.
Opracowanie: Ewa Rossal (Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie), © wszystkie prawa zastrzeżone
Ostatnie komentarze: