Muzeum Narodowe w Krakowie jest najstarszym z polskich muzeów noszących nazwę „Narodowe”. Utworzone w 1879 roku,
początkowo jako muzeum polskiej sztuki współczesnej, dzięki wielu darom i zakupom jest dziś największą instytucją muzealną w Polsce — pod względem liczby budynków (17), oddziałów (11) oraz oddanych pod opiekę obiektów (800 tysięcy). I choć specjalnością Muzeum pozostaje nadal głównie polska sztuka i kultura, to na jego majątek składają się również wspaniałe kolekcje dzieł sztuki europejskiej i światowej, m.in. malarstwa, grafiki, rzeźby zachodnioeuropejskiej, sztuki i rzemiosła Dalekiego Wschodu, sztuki starożytnej, cerkiewnej, judaików czy liczny zbiór wyrobów rzemiosła, militariów i tkanin Zachodu i Wschodu oraz numizmatów.
Aktywna działalność naukowa prowadzona przez Muzeum zaowocowała przyznaniem w 2010 r. przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego statusu jednostki naukowej, jako jedynemu muzeum w Polsce. MNK organizuje rocznie po kilkadziesiąt wystaw i pokazów czasowych, docenianych przez widzów i media, prowadzi także różnorodną działalność edukacyjną dla różnych grup wiekowych oraz osób niepełnosprawnych i wykluczonych.
Według prestiżowego brytyjskiego magazynu „Art Newspaper” Muzeum Narodowe w Krakowie jest jedyną polską placówką, która znalazła się wśród najpopularniejszych muzeów świata. Rocznie MNK odwiedza ponad 650 tys. gości.
Główna siedziba MNK znajduje się w Gmachu Głównym przy Alei 3 Maja 1 — jednym z najciekawszych budynków modernistycznych w mieście. Znajdują się tam trzy galerie stałe: Galeria „Broń i barwa w Polsce”, Galeria Rzemiosła Artystycznego oraz Galeria Sztuki Polskiej XX wieku.
Pierwszą siedzibą MNK były Sukiennice, do dzisiaj mieszczące Galerię Sztuki Polskiej XIX wieku (Rynek Główny 1-3) — jedną z największych w Polsce stałych wystaw XIX-wiecznego polskiego malarstwa i rzeźby.
W gotycko-renesansowym Pałacu Biskupa Erazma Ciołka (ul. Kanonicza 17) można zwiedzać dwie galerie stałe: „Sztuka Dawnej Polski. XII-XVIII wiek”, „Sztuka Cerkiewna Dawnej Rzeczypospolitej” oraz studyjną kolekcję rzeźby architektonicznej.
Muzeum im. Emeryka Hutten-Czapskiego (ul. Piłsudskiego 10-12) , ponownie otwarte po 70 latach dla publiczności w 2013 roku, mieści się w XIX-wiecznym Pałacyku Czapskich i sąsiedniej Kamienicy Łozińskich. Jest tam prezentowana najlepsza na świecie kolekcja numizmatów polskich, a także świetne przykłady numizmatów obcych – od starożytności do dzisiaj.
Muzeum Narodowe w Krakowie ma aż cztery muzea biograficzne. Najstarszym muzeum biograficznym w Polsce jest Dom Jana Matejki (ul. Floriańska 41). Dzieła i pamiątki po artyście znajdują się w kamienicy, gdzie urodził się, żył i tworzył.
Dom Józefa Mehoffera (ul. Krupnicza 26), z zachowanym autentycznym wyposażeniem, otoczony jednym z najpiękniejszych ogrodów w Małopolsce, mieści twórczość tego młodopolskiego artysty.
W Kamienicy Szołayskich (Plac Szczepański 9) znajdują się ekspozycje poświęcone najwybitniejszemu przedstawicielowi secesji Stanisławowi Wyspiańskiemu oraz sztuce jego epoki. Czasowo znajduje się tu również zbiór pamiątek po noblistce, Wisławie Szymborskiej.
Muzeum Karola Szymanowskiego w willi „Atma” w Zakopanem (ul. Kasprusie 19) mieści się w zabytkowym budynku w stylu zakopiańskim z XIX wieku. W latach 30. XX wieku było mieszkaniem najsławniejszego po Chopinie polskiego kompozytora. To jedyne na świecie muzeum tego artysty. Odbywają się tu koncerty i wykłady dotyczące muzyki.
Muzeum Książąt Czartoryskich (ul. św. Jana 19) jest aktualnie w remoncie. W przyległym Arsenale (ul. Pijarska 8) jest dostępna Galeria Sztuki Starożytnej.
W Bibliotece Książąt Czartoryskich (ul. św. Marka 17) znajduje się księgozbiór, rękopisy i archiwum Czartoryskich. Tam też udostępniony jest zbiór rękopisów MNK.
We wrześniu 2013 roku otwarto nowy oddział: Ośrodek Kultury Europejskiej EUROPEUM w XVII-wiecznym Spichlerzu (pl. Sikorskiego 6). Będzie tu stała wystawa kolekcji obejmującej siedem wieków malarstwa zachodnioeuropejskiego oraz centrum informacji o zbiorach malarstwa zachodnioeuropejskiego w Polsce. EUROPEUM ma gościć wystawy, imprezy, koncerty, wykłady dotyczące szeroko rozumianej kultury europejskiej.
Opracowanie: Katarzyna Bik (Sekcja Promocji Muzeum Narodowego w Krakowie), © wszystkie prawa zastrzeżone
Fotografia: Karol Kowalik (Pracownia Fotograficzna MNK), © wszystkie prawa zastrzeżone
30-062 Kraków
tel. 12 433 55 00
tel. 12 433 56 00
tel. 12 433 56 37
strona muzeum