Muzeum Geologiczne Instytutu Nauk Geologicznych PAN

ul. Senacka 1,
31-002 Kraków

tel. 12 422 19 10
tel. 12 422 89 20
faks 12 422 16 09
strona muzeum

Jak dojechać :

pieszo

samochodem

komunikacją

Godziny otwarcia

czwartek — piątek

10.00 — 15.00

sobota

10.00 — 14.00

Ceny biletów

normalny 4 zł ulgowy 3 zł

Benetyt (roślina kopalna) „Cycadeoidea polonica Wallisch”

Prezentowany obiekt to fragment pnia rośliny kopalnej — sagowca. Benetyty (Cycadeoidopsida) to wymarła grupa roślin nagozalążkowych, które występowały na całej kuli ziemskiej w erze mezozoicznej. W Polsce znanych jest tylko kilka okazów skrzemionkowanych pędów tych roślin, które należą do rodziny Cacadeoidaceae.

Meteoryt „Pułtusk”

Meteoryt Pułtusk spadł w postaci deszczu aerolitów niedaleko Pułtuska, rozsiewając się na obszarze 127 km², pomiędzy wsiami Tocznabiel, Wielgołas (od SW) a Rzewnie i Boruty (od NE). „Ognista kula” przeleciała z południowego zachodu na północny wschód, ciągnąc za sobą białawy, zakrzywiony ogon. Zjawisko obserwowano w wielu miejscach Polski, m.in. we Wrocławiu, Gdańsku, Królewcu, Krakowie i Lwowie i na długi czas stało się tematem poruszanym w ówczesnej prasie.

Amonit (głowonóg) „Perisphinctes (Dichotomosphinctes) crotalinus Siemiradzki”

Okaz pochodzi z historycznej kolekcji zebranej w roku 1872 przez Stanisława Zaręcznego. Został oznaczony w roku 1891 przez Józefa Siemiradzkiego jako okaz nowy dla wiedzy (obecnie holotyp), a następnie opisany przez tego autora w publikacji Fauna kopalna warstw oksfordzkich i kimerydzkich w okręgu krakowskim i przyległych częściach Królestwa Polskiego, Część I: Głowonogi, w: Pamiętnik Akademii Umiejętności w Krakowie, Wydział Matematyczno-Przyrodniczy, Tom 18, zeszyt I.

Meteoryt „Vaca Muerta”

W klasyfikacji meteorytów Vaca Muerta należy do niewielkiej grupy meteorytów żelazno-kamiennych, tzw. mezosyderytów. Mezosyderyty są meteorytami zawierającymi zarówno komponenty kamienne, jak i żelazne. Metal nie stanowi tu połączonej i nieprzerwanej struktury, lecz występuje w postaci większych i mniejszych fragmentów żelaza meteorytowego wtopionych w masę minerałów krzemianowych.

Meteoryt żelazny „Morasko”

Historia meteorytu w rejonie wsi Morasko (obecnie dzielnica Poznania) rozpoczęła się w roku 1914. Podczas prac związanych z kopaniem rowów strzeleckich dla pruskich żołnierzy sierżant dr Cobliner znalazł w ziemi ciężką, zardzewiałą bryłę żelaza o masie ok. 78 kg. Znalezisko zostało przekazane Obserwatorium Astronomicznemu w Spandau pod Berlinem, gdzie przeprowadzono badania. Stwierdzono, że jest to meteoryt żelazny (gruboziarnisty oktaedryt).

Benetyt (roślina kopalna) „Cycadeoidea Niedźwiedzki Rac.”

Prezentowany obiekt to pień rośliny kopalnej — sagowca. Benetyty (Cycadeoidopsida) to wymarła grupa roślin nagozalążkowych, które występowały na całej kuli ziemskiej w erze mezozoicznej. W Polsce znanych jest tylko kilka okazów skrzemionkowanych pędów tych roślin, które należą do rodziny Cacadeoidaceae.

Skupienie kryształów halitu

Halit to minerał z grupy halogenków, którego głównym składnikiem jest chlorek sodu (NaCl). Nazwa pochodzi z połączenia dwóch greckich słów: halos – sól, słony, oraz lithos – kamień. Skała monomineralna zbudowana z halitu to halityt, potocznie zwany solą kamienną. Okaz ten pochodzi z Grot Kryształowych w Kopalni Soli w Wieliczce. Złoże soli kamiennej Wieliczka powstało ok. 13,6 mln lat temu w wyniku sedymentacji osadów w morzu mioceńskim.

Szkielet ichtiozaura „Ichthyosaurus communis”

Ichtiozaury to gady morskie, które pojawiły się w środkowym triasie. W jurze przeżywały szczytową fazę swojego rozwoju (występowały wówczas najliczniej), a w górnej kredzie wyginęły. Prezentowany szkielet ichtiozaura to Ichthyosaurus communis, zachował się w łupku.

Kwarc gwiaździsty

Kwarc to minerał z gromady krzemianów, zbudowany głównie z dwutlenku krzemu, który należy do najbardziej pospolitych minerałów skałotwórczych występujących w skorupie ziemskiej. Jest minerałem kruchym, przezroczystym, w zależności od domieszek może tworzyć wiele barwnych odmian, może być także bezbarwny – wówczas jest nazywany kryształem górskim.

Małż „Trigonia interlaevigata”

Małż Trigonia interlaevigata należy do rodziny Trigoniidae, dziś reliktowej, dawniej bogatszej w gatunki i rodzaje. Skamieniałe okazy są zwykle znajdowane w osadach jury i kredy.

Ślimak „Volutispina kasimiri”

Ośródki ślimaka były znajdowane w dużych ilościach w skałach kredowych w rejonie Kazimierza nad Wisłą. Okaz ze zbiorów Muzeum Geologicznego ING PAN pochodzi z kolekcji Alojzego Mazurka – geologa związanego z Państwowym Instytutem Geologicznym, którego badania i bogate zbiory faunistyczne z lat 1930–1932 pozwoliły na opracowanie wielu zagadnień związanych z powstawaniem osadów kredowych.

Limonit komórkowy

Limonit (żelaziak brunatny) jest drobnoziarnistą lub skrytokrystaliczną mieszaniną mineralną tlenków i wodorotlenków żelaza, kiedyś uważaną za odrębny minerał, a obecnie za rodzaj skały. Jego nazwa pochodzi od greckiego słowa λειμωυ oznaczającego „łąkę”, co nawiązuje do jego powszechnego występowania w postaci rud darniowych na terenach podmokłych.

Amonit „Didymoceras sp.”

Amonit Didymoceras sp. to przedstawiciel licznej grupy wymarłych głowonogów zamieszkujących morze górnokredowe, które w tym okresie pokrywało powierzchnię odpowiadającą terenom współczesnej Polski. Prezentowany okaz jest szczególnie ciekawy ze względu na nietypowy kształt – spirali zwiniętej w pionie.

Łodzik „Cymatoceras patens”

Łodzik Cymatoceras patens to jeden z przedstawicieli grupy wymarłych głowonogów zasiedlających morze górnokredowe, które 100,5–66 mln lat temu pokrywało powierzchnię odpowiadającą terenom współczesnej Polski.

Konkrecja septariowa o wzorze poligonalnym

Konkrecja septariowa, marglista lub ilasto-żelazista, to rodzaj kulistego, elipsoidalnego lub soczewkowatego skupienia minerałów występującego w obrębie skały osadowej, np. w iłach. Charakterystyczne są dla niej promieniste lub poligonalne szczeliny, rozszerzające się do wnętrza, wypełnione wtórnie kalcytem, dolomitem lub minerałami kruszcowymi.

Bizmut rodzimy

Bizmut rodzimy to minerał z gromady pierwiastków rodzimych, który bardzo rzadko występuje w przyrodzie w postaci niewielkich, romboedrycznych lub podobnych do sześcianu kryształów. Prezentowany okaz znajdował się w kolekcji minerałów, którą Ignacy Domeyko podarował Akademii Umiejętności, podczas swojego pobytu w Krakowie w 1884 roku, o czym wspomina w tomie V Moich podróży. Pamiętników wygnańca, które ukazały się drukiem w latach 1962–1963 we Wrocławiu.

Trylobit „Paradoxides bohemicus”

Trylobity były zwierzętami morskimi. Ich owalne, spłaszczone ciało okrywał od strony grzbietowej chitynowy pancerz, wzmocniony na brzegach węglanem i fosforanem wapnia. Pancerz trylobitów składał się z segmentów i wyraźnych trzech części: głowowej, tułowiowej i ogonowej. Każda z tych części mogła posiadać kolce.

Ząb trzonowy mamuta „Mammuthus primigenius”

Prezentowany obiekt to ząb trzonowy mamuta włochatego (Mammuthus primigenius) – wymarłego ssaka roślinożernego z rodziny słoniowatych. Okaz pochodzi ze szczęki dolnej. Składa się z 15 płytek zębowych.

Meteoryt kamienny „Grzempy” (chondryt H5)

„Niejaki Bydołek, gospodarz ze wsi Grzempy, pracując w swojej zagrodzie, ujrzał nagle spadającą na ziemię »kulę ognistą«. Kula ta spadając, odcięła kilka gałęzi z pobliskiego drzewa i ugrzęzła w ziemi. Jednocześnie dał się słyszeć gwałtowny, podobny do grzmotu łoskot i »utworzyły się gazy przypominające spaloną siarkę«”.

Odciski owada (kopalnej ważki) w wapieniu litograficznym

Prezentowany okaz to odcisk ważki kopalnej z rodzaju Mesuropetala, który zachował się w wapieniu litograficznym znalezionym na terenie Niemiec w Solnhofen. Obiekt liczy 144–155 mln lat.

1 2