Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie

ul. Krakowska 46,
31-066 Kraków

tel. 12 430 60 23
faks 12 430 63 30
tel. 12 430 55 75 (Ratusz)
tel. 12 430 63 42 (Dom Esterki)
strona muzeum

Jak dojechać :

pieszo

samochodem

komunikacją

Godziny otwarcia

poniedziałek

nieczynne

wtorek — niedziela

10.00 — 19.00

Ceny biletów

normalny 13 zł ulgowy 7 zł grupowy normalny 10 zł grupowy ulgowy 5 zł rodzinny 20 zł niedziela — wstęp wolny na ekspozycje stałe

Koszula jeńca rosyjskiego

Prezentowany obiekt to koszula jeńca rosyjskiego z 1916 roku darowana przez Adama Wrzoska (lekarza, antropologa, historyka medycyny, profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego). Darczyńca jako naczelny lekarz jednego z austriackich szpitali w Krakowie, pracujący również w obozie jeńców w podkrakowskim Dąbiu, spotykał w swojej pracy żołnierzy różnych narodowości, którzy często posiadali przy sobie ubrania, pamiątki zabrane z domu.

Kurtka z rybiej skóry, aleucka

Kurtka uszyta z wyprawionych skór ryb morskich jako odzież ochronna dla aleuckiego dziecka. Kurtki-peleryny ze skór rybich, jak również wykonane z jelit ssaków morskich zakładano na odzież wykonaną ze skór fok lub reniferów. Chroniły one przed wodą i wiatrem, stanowiąc niezbędny ekwipunek podczas wypraw na polowanie na foki. Skóry rybie, odpowiednio spreparowane i natłuszczone, zszywano za pomocą ścięgien lub rzemieni.

Spinka do koszuli męskiej, krakowskiej

Biżuterię w XIX-wiecznych strojach ludowych nosiły zarówno kobiety, jak i mężczyźni, którzy przewiązywali kołnierz koszuli czerwoną wstążką lub spinali jego boki spinką. Zwykle wykonywano ją z bakfonu (stopu miedzi, cynku i niklu) — materiału imitującego srebro. Spinkę ozdabiano koralem, choć tylko nieliczni mogli sobie pozwolić na to, by był to koral prawdziwy — częściej używano korali sztucznych a nawet chlebowych.

Sukmana biała „chrzanówka” — strój bronowicki

Sukmana męska ze stojącym kołnierzem wykonana z białego sukna, tak zwana chrzanówka. Rękawy zakończone trapezowatymi klapkami, na przodzie dwa ukośne otwory kieszeniowe. Zapięcie na mosiężne haftki. Kołnierz, klapki u rękawów i rozcięcie na przodzie podszyte są czerwonym suknem, brzegi wykończone czerwoną lamówką.

Tron z Zanzibaru

Tron, dekoracyjny fotel (atrybut władzy i dostojeństwa) z drewna hebanowego, składający się z 6 elementów łączonych kołkami. Siedzisko, elementy oparcia oraz podnóżka wykonane ze sznurka plecionego z liści palmowych. Elementy zdobnicze znajdujące się na zwieńczeniu oparcia wykonane techniką inkrustacji kością słoniową.

Zapaska tybetowa do stroju krakowskiego

Zapaska do stroju krakowskiego uszyta z dwóch brytów cienkiej białej wełenki, drukowanej w motywy zielonych gałązek z różami i innymi kwiatami różowo-czerwonymi oraz kwiatuszkami i pąkami w kolorach niebieskim i różowym.

Rzeźba „Święty Onufry”

Rzeźba pochodzi z przydrożnej kapliczki i ukazuje świętego Onufrego jako pustelnika. Święty o masywnej sylwetce klęczy i składa na piersi ręce do modlitwy. Jego okrycie stanowią tylko długie włosy i broda o powierzchni zaznaczonej faliście rzezanymi liniami. Twarz ma szeroką, włosy ułożone w przedziałek na środku głowy, nos długi, prosty, oczy otwarte, usta otacza zrost.

Model chaty orawskiej

Model architektoniczny w skali około 1:10, będący odwzorowaniem zinwentaryzowanej w terenie autentycznej chałupy z Górnej Orawy. Wykonany został w nieistniejącej dziś pracowni modelarskiej Muzeum Etnograficznego w Krakowie. Przedstawia wiejską chałupę o jednotraktowym układzie, szerokofrontową, o przeznaczeniu mieszkalno-inwentarskim.

Rzeźba „Matka Boska Skępska”

Pierwowzorem ludowych rzeźb Matki Boskiej Skępskiej była gotycka figurka przedstawiająca Marię Służebnicę w Świątyni znajdująca się w kościele Bernardynów w Skępem koło Torunia. Legendarny początek sanktuarium wiązany jest z 1495 rokiem, kiedy ufundowano kościół w miejscu pojawienia się niezwykłej, jaśniejącej postaci.

Marionetka „Ardżuna” teatru „wayang golek” z Indonezji

Przedstawiona lalka należy do klasycznego indonezyjskiego teatru marionetkowego wayang golek purwa. Wyobraża szlachetnego Ardżunę — jednego z głównych pozytywnych bohaterów Mahabharaty. To syn Kunti i Pandu, trzeci z pięciu szlachetnych braci Pandawów, walczących o odzyskanie tronu z rąk swoich uzurpatorskich kuzynów.

Kapliczka słupowa „Chrystus Frasobliwy”

Do 1968 roku kapliczka stała przy wiejskiej drodze. Jej zasadniczą część wykonano z grubego sosnowego pnia, zaś samą figurę Frasobliwego — z drewna lipowego. Szczyt kapliczki tworzy spadzisty daszek, który od przodu opiera się na dwóch kolumnach. Obecnie zachowała się jedynie część słupa. Chrystus Frasobliwy ukazany został jako Chrystus Król, o czym świadczy zwieńczająca głowę korona królewska, a nie cierniowa.

Rzeźba „Chrystus Frasobliwy” Leona Kudły

Autor rzeźby, Leon Kudła, jest zaliczany do grona najwybitniejszych twórców nieprofesjonalnych. Rzeźba ukazuje Chrystusa Frasobliwego. Wizerunek ten nawiązuje do Pasji i jest jednym z najpopularniejszych tematów podejmowanych przez rzeźbiarzy ludowych i nieprofesjonalnych.

Rowerek drewniany

Rower ten, Tadeusz Seweryn (1894–1975) — późniejszy dyrektor Muzeum Etnograficznego im. Seweryna Udzieli w Krakowie (MEK) — tak opisuje na karcie katalogu naukowego: „Rower wykonany z drzewa przez pastucha, Franciszka Gucwę. Kółka pełne (bez szprych) wpuszczone są w sochy. Przednie posiada kierownicę, okutą silnie żelazem w miejscu połączenia z osią.

Tabakierka drewniana

Pojemnik w kształcie ludzkiej dłoni zaciśniętej w pięść przeznaczony do przechowywania tabaki. Wykonany z drewna dębowego, z wydrążonym prostokątnym wnętrzem nakrytym cienkim wieczkiem. Płytka wieka w partii nadgarstka, mocowana na skórzanym zawiasie. Zakończona występem służącym do podważania paznokciem. Tabakierka pokryta jest ciemnobrązową politurą.

Siodło huculskie „tornycia”

Siodło składa się z dwóch łęków, z siedzenia w formie 2 płóz, dwóch strzemion i 2 rzemieni. Łęk przedni i tylny oraz siedzenie są ornamentowane geometrycznie (min. motyw kwiatowej rozety). Strzemiona są w kształcie...

„Loro Blonyo” – komplet rzeźb młodej pary z Indonezji

Loro Blonyo — rzeźby pary młodej reprezentujące boginię ryżu Dewi Śri i jej małżonka Sadhono. Figury Loro Blonyo to nierozłączna para. Tak jak bóstwa, uważane są one za symbole płodności dające możliwość posiadania wielu potomków, a także zapewniające urodzaj, szczęście i pomyślność oraz długie życie w zdrowiu i spokoju.

Spódnica tybetowa zielona do stroju krakowskiego

Spódnica do stroju krakowskiego uszyta z sześciu brytów tybetu zielonego drukowanego w motywy pojedynczych róż różowo-karminowo-białych z wstążeczkami żółto-bordowymi. Róże połączone są zielonymi łodyżkami z niebieskimi kwiatkami — rozetkami o pięciu płatkach oddzielonych od siebie żółtymi kółeczkami.

Harfa łukowa afrykańska

Rezonator z wyżłobionego kawałka drewna, obciągniętego skórą przymocowaną za pomocą rzemieni. Struny ze ścięgien lub jelit, małe drewniane kołki do strojenia. W latach 1882—1885 (choć Polska nie istniała wówczas na mapach świata) została zorganizowana Pierwsza Polska Wyprawa Naukowa do Afryki — pierwszy polski projekt naukowo-badawczy realizowany w Afryce. Na czele ekspozycji stanął jej inicjator — Stefan Szolc-Rogoziński. Po zakończeniu wyprawy spędził on jeszcze kilka lat na wyspie Fernando Po (obecnie Bioko w Gwinei Równikowej), gdzie zarządzał plantacją, nie rezygnując z naukowych eksploracji. Zajmowały go studia nad kulturą ludu Bubi (Bubisów), rdzennej ludności wyspy.

Rzeźba „Anioł” Karola Wójciaka

Autor rzeźby, Karol Wójciak zwany „Heródkiem”, żył w latach 1892—1969; uznaje się go za jednego z najoryginalniejszych twórców nieprofesjonalnych. Postać anioła została ukazana w bardzo uproszczonej formie.

Feretron przedstawiający „Serce Matki Boskiej” oraz „Serce Jezusa”

Na profilowanej podstawie z otworami na drążki, dwa obrazy malowane na desce w profilowanej ramie, ujęte po bokach falistą wstęgą. Górną, wyciętą faliście krawędź wieńczy krzyżyk. Feretron pomalowano farbą olejną koloru kobaltowego.

1 2 3