|
Czy wiesz, że Znaczenie puszki na etrog Do zanoszenia etrogu do bożnicy na święto Sukot służy specjalne, bogato zdobione naczynie. Ma ono zwykle kształt owocu, jak to znajdujące się w zbiorach Muzeum w Chrzanowie, lub miseczki i bywa wykonane ze srebra, czasem też wewnątrz złocone. Biedniejsi Żydzi używali do przenoszenia cytrusowego owocu drewnianych skrzyneczek. Funkcję naczyń na etrog pełniły też niekiedy srebrne cukiernice. |
 Różaniec wykonany przez siostrę Łucję z Fatimy Etui jest duże jak na różaniec — na zewnątrz misternie haftowane złotą nicią, w środku wyścielone białym materiałem ozdobionym drobnymi cekinami. Wszystko wykonane przez siostrę Łucję będącą, obok Hiacynty i Franciszka, jedną z trójki dzieci, którym w 1917 roku w Fatimie ukazała się Matka Boska... |
Czy wiesz, że Parochet i lambrekin Zwyczaj zawieszania parochetu na drzwiach aron ha-kodesz (szafy ołtarzowej w synagodze, w której znajdują się zwoje Tory) odwołuje się do czasów biblijnych. W Świątyni Jerozolimskiej podobna zasłona oddzielała miejsce Święte od Najświętszego (tak zwanego Świętego Świętych)... |
Czy wiesz, że Lorenzo Lotto i przeciwności losu Adoracja Dzieciątka została pokazana w Krakowie po raz pierwszy w 1882 roku. Pod obrazem widniała tabliczka z nazwiskiem autora — Gaudenzio Ferrari. Jak się później okazało, wystawa zorganizowana w ramach akcji charytatywnej przez hrabinę Katarzynę Potocką przyczyniła się nie tylko do zwiększenia... |
Czy wiesz, że Matki Boskiej Zielnej Ponad sto lat temu Zygmunt Gloger napisał, że tak „Jak kwiaty są ozdobą roślin, tak zwyczaje doroczne są krasą domowego życia ludów”... |
 Tarcza na Torę Tarcza (tas) jest jednym z elementów rytualnego „ubioru” synagogalnego zwoju Tory (klej kodesz). Prostokątna, zamknięta łukiem trójlistnym, z postaciami Mojżesza (z lewej) i Aarona (z prawej) i tablicami Dekalogu pośrodku, z wyrytymi na nich po hebrajsku pierwszymi słowami przykazań. |
 Ryngraf Ryngraf, wywodzący się z formy obojczyka zbroi rycerskiej, używany był w Polsce w XVIII wieku, zwłaszcza przez konfederatów barskich (1768–1772). Zdobiony wizerunkami Matki Boskiej i świętych oraz scenami religijnymi, pełnił symbolicznie funkcję „puklerza duchowego”. |
 Wisior czarny z krzyżem – rekwizyt ze Szkoły Sztuk Pięknych Prawdopodobnie jest to biżuteria żałobna z czasów zaborów. Korale, z krzyżem, wykonane prawdopodobnie z czarnej laki, z taśmami aksamitnymi do wiązania na szyi. Przedmiot służył jako rekwizyt w Szkole Sztuk Pięknych w Krakowie. |
Czy wiesz, że Wielki Tydzień w Wirtualnych Muzeach Małopolski Na portalu Wirtualne Muzea Małopolski odnaleźć można sporą grupę obiektów nawiązujących do okresu wielkanocnego i do kultu Męki Chrystusa... |
Czy wiesz, że Przenośny tron Feretron oznacza z gr. pheretron — nosze (łac. feretrum ‒ nosze, mary, katafalk), gdyż były to właśnie nosze, często z drążkami służące już w starożytnej Grecji do noszenia figur bóstw.
Feretronem nazywany jest szczególny rodzaj obrazów lub rzeźb z przedstawieniami świętych, ustawionych na podstawie, których używano niegdyś w procesji podczas uroczystości kościelnych, a także jako przenośne ołtarze w trakcie pielgrzymek. |
 Kapliczka z figurką bosatsu Senju-Kannon Przenośna kapliczka z wizerunkiem bodhisattwy (jap. bosatsu) Senju Kannon wykonana została przy użyciu najwyżej cenionych technik, a precyzja w miękkim wydobyciu detali podkreśla wysoką klasę obiektu. Zewnętrzne powierzchnie kapliczki pokryte są laką, natomiast wnętrze i postać bodhisattwy — złocone. Pełnoplastyczna figura zwana w ikonografii także „jedenastogłową” Kannon dla wyznawców buddyzmu pozostaje jednocześnie bodhisattwą Wielkiego Współczucia. Japońskie dzieła sakralne, zwłaszcza wysokiej klasy, należą do niezwykle cennych obiektów, albowiem jako przedmioty kultu rzadko opuszczały rodzime świątynie. |
Czy wiesz, że Wierzenia Ajnów We wszystkim, co otaczało Ajna, we wszystkim, co żyje, a także wszystkich przedmiotach wykonanych przez nich, mieszkali bogowie-duchy, których Ajnowie nazywali kamuj. Duchy te odpowiedzialne były za każde zdarzenie i zjawisko, stąd też należało okazywać im cześć, a przystępując do jakiejkolwiek pracy, odprawić modły połączone ze składaniem im ofiar. Duchy dobre należało zapraszać na ceremonie lub do domu, a po oddaniu czci odesłać do ich siedzib. Każda rzecz według Ajnów jest nie tylko siedzibą duchów kamuj, ale także posiada duszę ramat, a kto lub co nie ma ramat — nie ma nic. |
 Korona na Torę Korona na Torę, określana jako keter to ozdoba wieńcząca przechowywany w pozycji pionowej zwój Tory, należy do elementów klej kodesz, czyli sprzętów i ozdób zwoju. |
 Żydowska księga bractwa pogrzebowego Chewra Kadisza Żydowska księga należąca do bractwa pogrzebowego Chewra Kadisza. To modlitewnik w obrządku aszkenazyjskim (Nusach Aszkenaz). Tytuł hebrajski księgi brzmi: Sidur Safa Berura ha-Szalom. |
 Fragment steli z trzema osobami z Kom Abu Billou Na steli przedstawione są dwie postacie: kobieta spoczywająca na łożu i stojąca za nią z prawej strony orantka. Układ obu postaci oraz ich ubiór powtarzają znany choćby ze Steli syna Chajremona oraz Izydory schemat kompozycji ukazującej zmarłego na kline oraz stojącej orantki. Pod łożem wyryte są elementy biesiady grobowej: zarys snopka zboża oraz stolik na trzech nogach. |
 Płaskorzeźba „Upadłe anioły” Stanisława Wyspiańskiego W 1895 roku Stanisław Wyspiański wykonał projekt polichromii do prezbiterium kościoła oo. Franciszkanów. Kompozycja składa się z trzech elementów: tytułowych upadłych aniołów do których mierzy z łuków grupa łuczników. Całość kompozycji zamyka postać Archanioła Michała strzegącego wrót do raju. Ideowym uzupełnieniem tego przedstawienia jest polichromia znajdująca się po przeciwległej stronie prezbiterium: Madonna z Dzieciątkiem oraz Caritas. Artysta w widoczny sposób zestawił z sobą dwie postawy życiowe oraz ukazał konsekwencje ich wyboru. |
 Obraz „Matka Boska Myślenicka” Sebastiana Stolarskiego Obraz Matka Boska Myślenicka Sebastiana Stolarskiego to kopia cudownego obrazu Matki Boskiej Myślenickiej, namalowanego w latach 1611–1624 przez nieznanego autora niezwiązanego z polskim kręgiem artystycznym. Obraz należał do nurtu późnego manieryzmu 1. ćwierci XVII wieku. |
 Obraz „Św. Jan Jałmużnik” z kościoła parafialnego w Racławicach Olkuskich Obraz ze św. Janem Jałmużnikiem stanowił środkową część zwieńczenia nastawy ołtarzowej, jednak nie jemu poświęcona była ikonografia całego ołtarza. Prawdopodobnie w XVIII wieku całą zaginioną nastawę (lub tylko niniejsze zwieńczenie) przekazano do kościoła Narodzenia NMP w Racławicach Olkuskich z innej światyni. Być może jest to obraz z ołtarza znajdującego się niegdyś w kościele Mariackim w Krakowie (w 1521 roku wspomniano ołtarz Najświętszej Marii Panny i św. Jana Jałmużnika), który został przywieziony do Racławic po zastąpieniu tamtejszego wyposażenia nowymi nastawami ołtarzowymi w l. 40. XVIII w. |
 „Święty Jerzy zabijający smoka” – odlew gipsowy rzeźby średniowiecznej Oryginał odlany z brązu znajduje się w Galerii Narodowej w Pradze. Niegdyś znajdował się na trzecim dziedzińcu praskiego zamku na Hradczanach, gdzie obecnie stoi brązowa kopia. Oryginał powstał zapewne w roku 1373 i został ufundowany przez króla czeskiego i cesarza rzymskiego Karola IV Luksemburskiego, który był natenczas u szczytu potęgi. |
 Gotycka herma relikwiarzowa Hermą nazywane są relikwiarze przybierające formy antropomorficzne, szczególnie popiersia, na których froncie znajduje się reservaculum na relikwię. Cechy stylistyczne tej rzeźby, w tym szczególnie charakterystyczny sposób rzeźbienia twarzy i włosów pozwala ją przypisać do grupy rzeźb małopolskich powstałych w warsztacie anonimowego Mistrza tworzącego w nurcie górnoreńsko-monachijskim. |
