Donatywy (z łac. donum — dar) to specjalna kategoria numizmatów o cechach zarówno monet (wielokrotność dukata), jak i medali (wysoki poziom artystyczny). Miały charakter upominku wręczanego monarchom lub wybitnym dostojnikom w celu uzyskania ich przychylności, świadcząc jednocześnie o potędze i świetności swoich emitentów. W Rzeczypospolitej były wybijane na zlecenie bogatych miast — Gdańska i Torunia.
Szklany pieniądz zastępczy wydany przez Galicyjskie Akcyjne Zakłady Górnicze w Sierszy. Rewers gładki, na awersie wypukły napis „1 KGR MIESA WOLÓWEGO Z. S.”.
Monety z wizerunkami cesarzy wybijano w okresie ich panowania. Prezentowany solid został wybity za rządów bizantyjskiego cesarza Marcjana (450–457 r. n.e.). Awers przedstawia popiersie cesarza w diademie w otoku z napisu; rewers — postać bogini zwycięstwa Nike, ujętą napisem.
Medal Orderu Virtuti Militari został wykonany na zlecenie Stanisława Augusta Poniatowskiego dla uhonorowania oficerów wyróżniających się w zwycięskiej bitwie pod Zieleńcami (18 czerwca 1792). W pierwszym statucie nazwany Orderem Krzyża Wojskowego, do dziś pozostaje najwyższym polskim odznaczeniem przyznawanym za zasługi militarne.
Skarb czterech złotych monet rzymskich z V wieku n.e. został znaleziony w Witowie. Są to trzy solidy cesarza Teodozjusza II (402−450) i jeden solid cesarza Walentyniana II (424−455). Pierwsza grupa monet przedstawia na awersie popiersie w zbroi. Imię cesarza wypisane jest w otoku − DN THEODOSI-VS P.F. AVG. Na rewersie przedstawiona jest siedząca bogini Roma. Waga monet jest znormalizowana (w gramach: 4,444; 4,444; 4,446). Czwarta moneta przedstawia na awersie popiersie cesarza i napis w otoku: DN ILA VALENTI-NIANVS PF AVG. Na rewersie widoczny jest cesarz stojący. Moneta jest nieco lżejsza — jej waga wynosi 4,338 g. Średnica monet zawiera się między 21 a 22 mm.
Został odkryty w sierpniu 1961 roku na osadzie w Pleszowie. Część depozytu znajdowała się w naczyniu glinianym, którego objętość wynosi ok. 2 litry. Pozostała część była rozproszona na dość znacznej przestrzeni. Skarb zawiera przedmioty srebrne: monety i ich fragmenty − 608...
Szklana moneta pańszczyźniana będąca zastępczym środkiem płatniczym na terenie dominium Korycińskich. Obiekt niezwykle interesujący, zarówno ze względu na swoją historię, jak i okoliczności towarzyszące jego pozyskaniu przez muzeum. Monety szklane były emitowane w XVII wieku przez Korycińskich herbu Topór, dzierżawców królewskiej wsi Jodłowa, położonej niedaleko Biecza. Skarb takich monet odnaleziono w roku 1890 pod posadzką bieckiego kościoła oraz w roku 1896 w Domu z basztą (obecnie oddziała Muzeum Ziemi Bieckiej) podczas rozbiórki pieca kaflowego.
W czasie powstania listopadowego, które wybuchło w Warszawie w 1830 roku przeciwko carskiej Rosji, Rząd Narodowy polecił wybić serię nowych monet obejmującą: 3 grosze miedziane, 10 groszy bilonowych, srebrną dwu- i pięciozłotówkę oraz złote dukaty typu holenderskiego. Zarząd nad mennicą warszawską przejął Bank Polski. Ze stempli monet usunięto głowę cesarza i dwugłowego orła rosyjskiego. Na awersach czterech pierwszych nominałów pojawił się ukoronowany herb polsko-litewski i napis „Królestwo Polskie”. Dodatkowo pięciozłotówka została zaopatrzona we wbitą w rant legendę: „BOŻE ZBAW POLSKĘ”. Monety wyemitowano według stopy z 1815 roku. Litery „K.G”, widoczne na rewersach, należały do Karola Gronaua — zarządcy mennicy warszawskiej w latach 1829—1834.
Oryginał medalu nadanego Tadeuszowi Pankiewiczowi (21.11.1908—5.1.1993) przez izraelski Instytut Pamięci Narodowej Yad Vashem 15 września 1983 roku znajduje się w sanktuarium w Częstochowie, złożony tam w ofierze po śmierci Pankiewicza przez wdowę po nim. Niniejszy medal jest drugim egzemplarzem (duplikatem).
W zbiorach Muzeum Historycznego Miasta Krakowa znajduje się ciekawy XIX-wieczny kielich o nieznanej historii. Według tradycji był on związany z postacią Jana Matejki. Srebrny puchar z przykrywką wykonany w stylu historyzującym, swoją formą i dekoracją przypomina gotyckie kielichy.
