|
Piotr Lutyński, „Przez zasiedzenie” Obiekt odnosi się do motywu gniazda i jaja – symbolu narodzin, nowego życia, początku, poczucia bezpieczeństwa. Jest to dowcipna próba połączenia zasiedzenia i wysiadywania. |
Czy wiesz, że Teresa Murak i sztuka ziemi Jesteśmy zespoleni z ziemią i naturą, potrzebujemy kontaktu z nią chociaż czasami o tym zapominamy. Podtrzymujemy tę więź, hodując kwiaty w doniczkach: w domach i na balkonach. Kiedy mieszkamy w mieście coraz trudniej nam zachować więzi łączące nas z przyrodą. Chociaż odwiecznie powtarzający się cykl narodzin i obumierania ciągle nam towarzyszy, czasami dzieje się to bezwiednie. Zadziwia nas proces wiosennego wzrostu roślin po okresie uśpienia. Nasze fascynacje zjawiskami zachodzącymi w przyrodzie wyczuwają i podejmują artyści. |
Sroka albinos Ptak ten naturalnie ma bardzo charakterystyczne czarno-białe upierzenie oraz czarny dziób i nogi. Ciemne pióra mają metaliczny połysk, na skrzydłach zielono-granatowy, na głowie i grzbiecie szkarłatny, wyróżniający ją spośród krukowatych. Prezentowany okaz jest wyjątkowy, gdyż bardzo rzadka mutacja genowa spowodowała u tego osobnika brak barwników i w rezultacie biały kolor upierzenia, w miejscach naturalnie dla sroki czarnych pojawiło się jasnobrązowe upierzenie. |
Czy wiesz, że „Suiseki” – kamienne skarby Kamienie suiseki, ukształtowane siłami natury, przybierające kształt m.in. góry, wyspy, wodospadu czy innych elementów wpisanych w krajobraz (takich jak wiejska chata), zyskały w Japonii rangę dzieła sztuki, które jest podziwiane, oprawiane i eksponowane na specjalnych tacach i rzeźbionych podstawach. |
Amonit „Euaspidoceras paucituberkulatum Arkell” Prezentowany okaz pochodzi z okresu jury górnej. Jest duży i dobrze zachowany. Posiada spiralnie płasko zwiniętą muszlę, bogato ornamentowaną. |
Łodzik „Cymatoceras patens” Łodzik Cymatoceras patens to jeden z przedstawicieli grupy wymarłych głowonogów zasiedlających morze górnokredowe, które 100,5–66 mln lat temu pokrywało powierzchnię odpowiadającą terenom współczesnej Polski. |
Jeżowiec „Rhabdocidaris nobilis” Jeżowiec Rhabdocidaris nobilis to wymarły gatunek jeżowca regularnego, który należy do gromady morskich, wolno żyjących szkarłupni. Nazwa gromady pochodzi z greckiego słowa echinos – jeż, i eidos – postać. |
Kraska Kraska (Coracias garrulus Linné, 1758 r.) to jeden z najrzadszych i najpiękniej ubarwionych ptaków w Polsce. Jest ptakiem owadożernym, wyspecjalizowanym w polowaniu na duże owady, np. chrząszcze. W naszym kraju zamieszkuje suche i ciepłe siedliska w urozmaiconym krajobrazie, z ugorami, łąkami i niewielką powierzchnią gruntów ornych, wśród których rosną pojedyncze, stare drzewa. |
Amonit „Didymoceras sp.” Amonit Didymoceras sp. to przedstawiciel licznej grupy wymarłych głowonogów zamieszkujących morze górnokredowe, które w tym okresie pokrywało powierzchnię odpowiadającą terenom współczesnej Polski. Prezentowany okaz jest szczególnie ciekawy ze względu na nietypowy kształt – spirali zwiniętej w pionie. |
Małż „Trigonia interlaevigata” Małż Trigonia interlaevigata należy do rodziny Trigoniidae, dziś reliktowej, dawniej bogatszej w gatunki i rodzaje. Skamieniałe okazy są zwykle znajdowane w osadach jury i kredy. |
Bizmut rodzimy Bizmut rodzimy to minerał z gromady pierwiastków rodzimych, który bardzo rzadko występuje w przyrodzie w postaci niewielkich, romboedrycznych lub podobnych do sześcianu kryształów. Prezentowany okaz znajdował się w kolekcji minerałów, którą Ignacy Domeyko podarował Akademii Umiejętności, podczas swojego pobytu w Krakowie w 1884 roku, o czym wspomina w tomie V Moich podróży. Pamiętników wygnańca, które ukazały się drukiem w latach 1962–1963 we Wrocławiu. |
Żołna Stara, nieużywana już nazwa Żołny (Merops apiaster Linnaeus, 1758) — szczurek pszczołojad — mówi sporo o jego biologii. Żołna (pełna nazwa zgodnie binominalnym nazewnictwem gatunków Merops apiaster) to ptak z rodziny żołn (większość gatunków z tej rodziny występuje w Afryce i Azji). Żywi się owadami, w tym pszczołami i osami, łapanymi w locie. Żołny zakładają gniazda w skarpach lessowych, drążąc w nich specjalne tunele (najczęściej w wysokich skarpach i brzegach). |
Czy wiesz, że „Ludzkość okazać przeciw tej leśnej potworze” Kolekcja Zygmuntowskich arrasów od czasu pierwszej prezentacji w komnatach wawelskich wzbudzała ogromny zachwyt. Ich bogactwo ideowo-artystyczne stanowiło intelektualny bodziec dla współczesnych im odbiorców, nie pozostając bez echa w ówczesnych dziełach literackich (Panegiryk Stanisława Orzechowskiego). Jan Kochanowski – zainspirowany widokiem satyra na jednej z tkanin królewskich (zob. Arras z monogramem Zygmunta Augusta na kartuszu podtrzymywanym przez satyry) – uczynił leśnego bożka głównym bohaterem swojego utworu satyryczno-politycznego Satyr albo Dziki mąż (1563, wydany 1564). |
Czy wiesz, że Matki Boskiej Zielnej Ponad sto lat temu Zygmunt Gloger napisał, że tak „Jak kwiaty są ozdobą roślin, tak zwyczaje doroczne są krasą domowego życia ludów”... |
Czy wiesz, że Galeria pasjonatów i kolekcjonerów Kolekcja Wirtualnych Muzeów Małopolski to nie tylko zbiór niezwykle cennych, a czasem bardzo zwyczajnych, codziennych obiektów ważnych głównie dlatego, że są śladem dawnych praktyk, zwyczajów, kodują obraz świata, którego już nie ma. Za każdym z nich stoi także galeria postaci. Nie tylko artystów czy rzemieślników, ale też... |
Dolomit komórkowy Dolomit komórkowy to charakterystyczna żółta skała z pustymi przestrzeniami i komórkami, które powstają przez wypłukanie łatwiej rozpuszczalnych składników. |
Limonit komórkowy Limonit (żelaziak brunatny) jest drobnoziarnistą lub skrytokrystaliczną mieszaniną mineralną tlenków i wodorotlenków żelaza, kiedyś uważaną za odrębny minerał, a obecnie za rodzaj skały. Jego nazwa pochodzi od greckiego słowa λειμωυ oznaczającego „łąkę”, co nawiązuje do jego powszechnego występowania w postaci rud darniowych na terenach podmokłych. |
Limonit naciekowy Limonit (żelaziak brunatny) jest drobnoziarnistą lub skrytokrystaliczną mieszaniną mineralną tlenków i wodorotlenków żelaza, kiedyś uważaną za odrębny minerał, a obecnie za rodzaj skały. Jego głównym składnikiem jest goethyt (getyt) – minerał z gromady wodorotlenków. |
Konkrecja septariowa o wzorze poligonalnym Konkrecja septariowa, marglista lub ilasto-żelazista, to rodzaj kulistego, elipsoidalnego lub soczewkowatego skupienia minerałów występującego w obrębie skały osadowej, np. w iłach. Charakterystyczne są dla niej promieniste lub poligonalne szczeliny, rozszerzające się do wnętrza, wypełnione wtórnie kalcytem, dolomitem lub minerałami kruszcowymi. |
Amonit zmineralizowany kwarcem i chalcedonem O wyjątkowym charakterze okazu świadczy indywidualna mineralizacja, spotykana bardzo rzadko w pojedynczych obiektach z tego terenu. Mineralizacja kwarcem i chalcedonem utworzyła na linii skrętu ślimaka otwory o bogatym i barwnym przekroju. Dzięki temu okaz stanowi ciekawy przykład zachodzących procesów geologicznych, o wysokiej wartości estetycznej. |