|
Czy wiesz, że Pierwotny grób królowej Jadwigi Królowa Jadwiga Andegaweńska zmarła 17 lipca 1399 roku, kilka tygodni po urodzeniu córki Elżbiety Bonifacji (22 czerwca), prawdopodobnie wskutek komplikacji związanych z porodem (gorączka połogowa). Została pochowana 19 lipca, razem ze zmarłą równocześnie córką w prezbiterium katedry na Wawelu, po stronie północnego podestu, na którym wznosił się ołtarz główny. Zaświadczył o tym Jan Długosz, pisząc, że królowa spoczywa: in Cracoviensi ecclesia ad partem laevam altaris maioris, de prope sacrarium (z łac.: „w katedrze krakowskiej po lewej stronie ołtarza głównego, obok cyborium”). Wybór tak eksponowanego miejsca był zapewne wynikiem sławy świętości i, planowanych już w chwili śmierci władczyni, starań o jej kanonizację. |
 Insygnia grobowe królowej Jadwigi Pod koniec XIX wieku niezwykle silne były nastroje patriotyczne wśród Polaków, a królowa Jadwiga coraz częściej stawała się symbolem świetnej przeszłości narodu pozbawionego wówczas niepodległości. Kult Jadwigi nasilił się szczególnie w dobie obchodów pięćsetlecia chrztu Litwy i unii w Krewie w roku 1886. Do otwarcia grobu Andegawenki doszło 22 stycznia 1887 roku podczas rozpoczętej z inicjatywy kardynała Albina Dunajewskiego konserwacji prezbiterium katedry na Wawelu. |
 Bartek Materka, bez tytułu [„Szkielety”] Obraz przedstawia odtworzenie otwartego grobu. Artysta sposobem malowania akcentuje emocjonalność przedstawienia post mortem. Inspiracją do powstania obrazu była fotografia. |
 Rzeźba „Grób Sikorskiego” Juliana Stręka Rzeźba Grób Sikorskiego wykonana w 1987 roku przez Juliana Stręka z Pustkowa-Rudki koło Dębicy, jednego z niedawno odkrytych, czołowych polskich twórców naiwnych. Jest to wielopostaciowa, wieloelementowa kompozycja pełnoplastyczna z drewna sosnowego, polichromowanego olejno z dominantą... |
 Nagrobek króla Jana I Olbrachta Nagrobek Jana I Olbrachta jest dziełem przełomowym nie tylko w krakowskim środowisku artystycznym, ale też w całej Polsce. Został on odkuty w latach 1502–1505 i składa się z dwóch części wykonanych przez dwóch różnych artystów o odmiennym pochodzeniu, wykształceniu i doświadczeniach. Z lokalnej tradycji upamiętniania zmarłych władców wywodzi się tumba odkuta z czerwonego kamienia z łomów w węgierskim Gran, która jednak została wstawiona do bardzo głębokiej niszy wydrążonej w ścianie zachodniej kaplicy. Tumba ta dekorowana jest tylko z przodu (pola boczne są niewidoczne), a przestawienia figuralne zostały zastąpione przez prostokątną płytę z inskrypcją. To pełne prostoty, szlachetne rozwiązanie nawiązuje ewidentnie do sztuki starożytnego Rzymu, w której podstawowym elementem komemoracji zmarłych były tablice inskrypcyjne (łac. tabulae ansatae). Długa inskrypcja odkuta jest kapitałą humanistyczną opracowaną w oparciu o starożytne rzymskie wzory i jest jednym z pierwszych przypadków zastosowania tego kroju liter w Polsce. |
 Miniatura sarkofagu Kazimierza Jagiellończyka z kaplicy Świętokrzyskiej w katedrze na Wawelu Fabryka artystycznych odlewów metalowych, założona w Królestwie Polskim, w Warszawie, przez pochodzącego z Prus Karola Fryderyka Mintera, zasłynęła z wyprodukowanej w latach 1845–1879 salonowej galanterii o patriotycznym wydźwięku, tak zwanych pamiątek krajowych. Do serii tej należał zespół dwudziestu jeden pomników władców Polski, w tym szesnaście zminiaturyzowanych kopii nagrobków królewskich i książęcych, a wśród nich dziewięć nagrobków królewskich z Wawelu. |
 Nagrobek króla Kazimierza III Wielkiego Król Kazimierz III Wielki (1333–1370) został pochowany vis-à-vis ojca, we wschodniej arkadzie południowego ramienia obejścia katedry na Wawelu. Przed śmiercią króla we wschodnim przęśle prezbiterium wzniesiono wysoki podest ze schodami, a także zdecydowano się na zupełne oddzielenie tej części prezbiterium od obejścia, przez połączenie filarów murem zwieńczonym kratą, co przekształciło arkady w quasi-kaplice. Nagrobek Kazimierza III przytykał do ołtarza Podwyższenia Krzyża Świętego, który król ufundował już w roku 1359. |
 Nagrobek króla Kazimierza IV Jagiellończyka Nagrobek Kazimierza IV jest jednym z największych arcydzieł sztuki późnogotyckiej. Z jednej strony nawiązuje wyraźnie do miejscowej tradycji zapoczątkowanej przez nagrobek Władysława I Łokietka, z drugiej odznacza się szeregiem unikatowych rozwiązań ikonograficznych, świadczących o erudycji miejscowych środowisk intelektualnych. Przyjmuje się, że twórcą programu ikonograficznego tego dzieła był włoski humanista przybyły na dwór krakowski z Rzymu – Filippo Buonaccorsi zw. Kallimachem. Na płycie wierzchniej tumby spoczywa król, jednak sposób jego pokazania jest zupełnie wyjątkowy. To wizerunek skrajnie ekspresyjny i werystyczny, albowiem władcę ukazano w skurczu agonii. Pomnik jest datowany inskrypcją na rok 1492 i nosi sygnatury dwóch artystów. Pod stopami króla znajduje się gmerk (kreskowy, abstrakcyjny znak autorski używany przez późnośredniowiecznych rzemieślników) oraz sygnatura głównego twórcy, którym był norymberski rzeźbiarz Wit Stwosz. |
 Stela kobiety z Kom Abu Billou Zachowany górny fragment steli przedstawia zmarłą w pozycji znanej z pozostałych tablic nagrobnych z cmentarzyska Kom Abu Billou. Kobieta spoczywa na materacu przykrywającym łoże (kline), opierając lewy łokieć na dwóch poduszkach. W prawej, nienaturalnie długiej ręce trzyma czarę. Ubrana jest w powszechnie noszone greckie szaty wierzchnie: chiton i himation. Ma długie włosy, zaczesane za uszy i opadające na piersi. Nie wiemy, jak wyglądała twarz zmarłej, gdyż jej przedstawienie uległo zniszczeniu. Naprzeciw kobiety wyryto sylwetkę siedzącego i zwróconego w jej stronę szakala. |
 Model sarkofagu Królowej Jadwigi z Katedry Wawelskiej Replika w brązie powstałego w listopadzie 1900 roku ostatecznego wariantu modelu sarkofagu królowej Jadwigi (zm. 1399), który dla katedry wawelskiej w roku 1902 w Rzymie zrealizował Antoni Madeyski. |
 Mumia zbożowa z woskową maską Ozyrysa Obiekt został zakupiony u Mohareba Zaaki w Kairze przez żołnierzy Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich podczas II wojny światowej. Mumia ma pozłacaną woskową maskę. Sarkofag z głową Horusa i prążkowaną peruką na piersi ma zawieszony naszyjnik złożony z kapliczki, z ibisem wewnątrz... |
 Strój scytyjskiej księżniczki z Ryżanówki W zbiorach Muzeum Archeologicznego w Krakowie znajduje się od roku 1887 wyposażenie bogatego scytyjskiego grobu kobiecego usytuowanego pod nasypem kurhanu, przebadanego w miejscowości Ryżanówka koło Zwienigorodki na Ukrainie przez Gotfryda Ossowskiego, pierwszego kustosza Muzeum Starożytności Krajowych Akademii Umiejętności w Krakowie (z którego wywodzi się obecne Muzeum Archeologiczne)... |
 Nagrobek królowej Jadwigi W wieku XIX na fali patriotycznych uniesień wzrósł kult Jadwigi, jako osoby wcielającej nie tylko ideały chrześcijańskie, ale też uosabiającej świetną przeszłość Polski. Uległ on nasileniu szczególnie w dobie obchodów pięćsetlecia chrztu Litwy i unii w Krewie w roku 1886. Kiedy rok później z woli kardynała Albina Dunajewskiego rozpoczęła się konserwacja prezbiterium katedry na Wawelu, w dniu 22 stycznia 1887 otwarto grób królowej. |
 Nagrobek króla Władysława I Łokietka Okoliczności fundacji nagrobka Władysława I Łokietka nie są znane. Pierwsza wzmianka na temat oprawy artystycznej grobu pochodzi dopiero z Roczników sławnego Królestwa Polskiego Jana Długosza (1415-1480): „pogrzebane jest jego ciało w kościele katedralnym krakowskim obok ołtarza głównego po lewej stronie, w nagrobku z białego kamienia udekorowanego rzeźbami i baldachimem, przed ołtarzem św. Władysława, który za życia jeszcze wznieść kazał i uposażył”. Wzmiankowany ołtarz św. Władysława w rzeczywistości został ufundowany przez syna Łokietka - Kazimierza Wielkiego, zapewne wkrótce po roku 1333. Świadczą o tym słowa w królewskim dokumencie z roku 1367, podwyższającym uposażenie: „ołtarza św. Władysława w obejściu katedry naprzeciw wejścia do zakrystii, przez nas niegdyś wzniesionego i uposażonego”. Długosz w Księdze uposażeń Diecezji Krakowskiej złączył ową zmianę z fundacją, pisząc: „Ołtarz św. Władysława, króla i wyznawcy w kościele katedralnym krakowskim nie ma osobnej kaplicy, ale obok chóru naprzeciw zakrystii, przy ołtarzu króla Władysława Łokietka, pierwszego władcy odrodzonego królestwa, jest położony. Który to ołtarz Kazimierz II, król Polski i wspomnianego Władysława syn jedyny i bezpośredni następca, dla zbawienia i wieczną pamięć duszy wspomnianego ojca swojego Roku Pańskiego 1367 ufundował”. |
 Grób „książęcy” z Jakuszowic koło Kazimierzy Wielkiej Znalezisko jest datowane na pierwszą połowę V wieku p.n.e. (przed 434 r.). Jest jednym z najbardziej interesujących śladów świadczących o kontaktach ludności zamieszkującej tereny południowej Polski z państwem huńskim w pierwszej połowie V wieku. Grób został odkryty przypadkowo w 1911 roku podczas wybierania... |
 Czasza dacka Naczynie gliniane, barwy popielatej, toczone na kole garncarskim. Naczynie ma formę płytkiego pucharu czy patery na pustej nóżce. Zachowało się w całości, nieliczne braki uzupełnione zostały gipsem. Analiza formy i sposobu wykonania naczynia oraz istniejące analogie wskazują na to, że czaszę... |
 Płyta nagrobna z wyobrażeniem „drzewa życia” z rotundy dwuapsydowej – tzw. kościoła B na Wawelu Płyta nagrobna, składająca się z dwóch elementów, została znaleziona w czasie prac archeologicznych prowadzonych w latach 1966–1975 w obrębie południowego skrzydła budynku nr 5 na Wawelu, pod kierunkiem Stanisława Kozieła i Mieczysława Frasia. Płyta nakrywała grobowiec, który znajduje się w obrębie apsydy zachodniej reliktów rotundy dwuapsydowej określonej przez badaczy jako kościół B. |
 Stela nagrobna z Ginari Tafah 3 Trzecia ze stel nagrobnych znalezionych w Ginari Tafach i znajdujących się w zbiorach Muzeum Archeologicznego w Krakowie. Została napisana w języku greckim. Zawiera jednak liczne błędy gramatyczne, które powstały w dużej mierze pod wpływem języka staronubijskiego. Epitafium kończy słowo „Amen” i znak krzyża. |
 Stela nagrobna z Ginari Tafah 2 Stela pochodzi z chrześcijańskiego cmentarzyska w Dolnej Nubii (na terenie dzisiejszego Egiptu) w Ginari Tafah. To jedna z trzech steli z tego rejonu prezentowanych na naszym portalu i jedna z siedmiu, jakie w ogóle znajdują się w Polsce. |
 Stela nagrobna z Ginari Tafah Rzeźba została zakupiona w Kairze u jednego z antykwariuszy przez żołnierzy Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich podczas II wojny światowej. Stela pochodzi z chrześcijańskiego stanowiska w Dolnej Nubii (obecnie Egipt) w Ginari Tafah. Płytę wieńczy ryta imitacja konchy... |
