Tak niewiele brakowało, abyśmy mogli oglądać w bieckiej farze polichromie i witraże autorstwa Stanisława Wyspiańskiego. Artysta przebywał w Bieczu w 1889 roku podczas wycieczki naukowej po ziemi bieckiej i sądeckiej zorganizowanej przez profesora krakowskiej Szkoły Sztuk Pięknych (dzisiejszej Akademii Sztuk Pięknych) Władysława Łuszczkiewicza.
W zbiorach Muzeum Ziemi Bieckiej znajduje się unikalne zdjęcie z 1889 roku, przedstawiające studentów drugiego roku ówczesnej Szkoły Sztuk Pięknych (dzisiejszej Akademii Sztuk Pięknych) w Krakowie podczas wyprawy naukowej po ziemi sądeckiej i bieckiej pod kierownictwem prof. Władysława Łuszczkiewicza.
Płaskorzeźby upamiętniające Stanisława Wyspiańskiego (1869–1907) i Jana Stanisławskiego (1860–1907) wmurowane są na wysokości wzroku w ścianie przy spoczniku klatki schodowej między pierwszym a drugim piętrem gmachu głównego Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie.
Strój według projektu Stanisława Wyspiańskiego, jaki co roku zakłada krakowski Lajkonik, waży aż 40 kg. Pomimo zdarzających się często czerwcowych upałów, musi on odtańczyć trzy rytualne tańce z sześciometrową chorągwią. Sama tradycja pochodu jest starsza — wcześniej jednak członkowie orszaku ubrani...
Prototypem postaci Kobiety za Oknem w spektaklu Umarła klasa był prawdopodobnie rysunek Stanisława Wyspiańskiego, opublikowany na okładce Wnętrza Maurice'a Maeterlincka (1901). Szkic powstał jako afisz plakatu zapowiadającego wykład Stanisława Przybyszewskiego połączony ze sceniczną...
Tadeusz Boy-Żeleński miał wyjątkową okazję nie tylko znać Wyspiańskiego, ale też na co dzień zasiadać w meblach zaprojektowanych przez tego krakowskiego artystę. Jak oceniał komplet zaprojektowany do salonu? Po latach wspominał: „Raz tylko zdobyliśmy się na protest, i po długich certowaniach, kto się...
Zwyczaj ten wiąże się z udziałem w procesjach Bożego Ciała kongregacji włóczków zajmujących się spławianiem drewna Wisłą i mających swą siedzibę na Zwierzyńcu. Powiązany został z legendą mówiącą o odparciu ataku Tatarów pod Krakowem przez włóczków i uroczystym wjeździe najdzielniejszego z nich, przebranego w zdobyczny tatarski strój, na koniu do miasta.
Boy-Żeleński, uznając geniusz Wyspiańskiego, żartował, że gdyby zaproponowano mu zaprojektowanie lokomotywy, następnego dnia jako artysta totalny, przyniósłby skrupulatnie wykonany projekt. Nic więc dziwnego, że jedną z dziedzin jego działalności stało się meblarstwo.
Makieta ta jest jednym z najcenniejszych obiektów w zbiorach MHK związanych z działalnością scenograficzną Stanisława Wyspiańskiego. Jako doświadczony praktyk teatralny, inscenizator swoich dramatów, Wyspiański wykonywał szkice scenograficzne...
Notatnik reżysera zwykle zawiera unikatowe zapiski związane z tworzeniem spektaklu lub filmu. Twórca notuje w nim wszystkie istotne informacje – od rozmyślań nad interpretacją, przez propozycje aranżacji i ruchu scenicznego, po listę aktorów wraz z numerami telefonów. Dla czytelnika to zawsze skarbnica wiedzy na temat inscenizacji /ekranizacji utworu i sposobu pracy reżysera. Prezentowany notatnik Andrzeja Wajdy jest zapisem pracy nad Weselem Wyspiańskiego, które reżyser zrealizował w Starym Teatrze w Krakowie w 1991 roku.
W 1895 roku Stanisław Wyspiański wykonał projekt polichromii do prezbiterium kościoła oo. Franciszkanów. Kompozycja składa się z trzech elementów: tytułowych upadłych aniołów do których mierzy z łuków grupa łuczników. Całość kompozycji zamyka postać Archanioła Michała strzegącego wrót do raju. Ideowym uzupełnieniem tego przedstawienia jest polichromia znajdująca się po przeciwległej stronie prezbiterium: Madonna z Dzieciątkiem oraz Caritas. Artysta w widoczny sposób zestawił z sobą dwie postawy życiowe oraz ukazał konsekwencje ich wyboru.
Na przełomie 1904 i 1905 roku Stanisław Wyspiański zaprojektował wnętrza w mieszkaniu Zofii z Pareńskich i Tadeusza Boya-Żeleńskiego. Historię powstania mebli opisał sam właściciel w eseju Historia pewnych mebli, opublikowanym w 1927 roku na łamach Kuriera Porannego. Prócz mebli powstały również inne elementy wystroju, jak kolory ścian poszczególnych wnętrz oraz odpowiednio do nich dobrane zasłony.
Wyspiański pozostawił dwanaście autoportretów. Każdy z nich jest fascynującym zapisem zmian fizycznych i aktualnego stanu emocjonalnego artysty, zgodnie z jego po wielokroć cytowanym przekonaniem, mówiącym, że: „człowiek (...) zmienia się bezpowrotnie, zmieniają go przeżycia i przemyślenia. Portret to odbicie chwili, odbicie artystyczne ujmujące rzecz do głębi”.
Idea zamówienia komiksu o Feliksie Jasieńskim, patronie instytucji, pojawiła się wśród wielu pomysłów Andrzeja Wajdy. Praca, zrealizowana przez Jakuba Wojnarowskiego w 2010 roku, opowiada historię superbohatera – polskiego kolekcjonera sztuki japońskiej. Jakub Wojnarowski odnosi się w niej z dystansem do Jasieńskiego, używając niezwykle prostych, ale wyrafinowanych środków wyrazu – skrótu, syntezy, niedopowiedzenia.
Portrety dzieci zajmują w dorobku artystycznym Wyspiańskiego miejsce wyjątkowe. Pozbawione sentymentalizmu, potraktowane w sposób naturalny, czuły, z ogromną wrażliwością i realizmem, a zarazem w nowych i nieoczekiwanych ujęciach, odświeżyły zwyczajowe konotacje związane z tym gatunkiem. Także prezentowane Studium dziecka (Helenka z wazonem) to doskonały przykład maestrii Wyspiańskiego.
Model wykonany w 1901 roku przez cieśli z Bronowic, pod kierownictwem Włodzimierza Tetmajera, przy udziale artysty malarza Antoniego Procajłowicza, na zamówienie Jerzego Warchałowskiego z okazji I Wystawy Towarzystwa Polska Sztuka Stosowana w Krakowie. Model architektoniczny w skali około 1:10 wedle tradycji wzorowany jest na chałupie Błażeja Czepca z Bronowic, uczestnika Wesela Stanisława Wyspiańskiego.
Zaprojektowany przez Stanisława Wyspiańskiego w 1904 roku strój Lajkonika, zwanego też Konikiem Zwierzynieckim, można było oglądać na ulicach Krakowa do 1963 roku. Obecnie używany w czasie dorocznych harców Lajkonika kostium jest wierną kopią oglądanego eksponatu.
Położona blisko teatru miejskiego (dziś Teatru Słowackiego) i Szkoły (później Akademii) Sztuk Pięknych cukiernia szybko stała się ulubionym miejscem spotkań środowiska młodych krakowskich malarzy. Dziś krążą legendy o tym, jak właściciel Jan Michalik skrupulatnie prowadził rachunki...
Zabawka–wózek, a właściwie platforma na kółkach z otworami przeznaczonymi na sznurek do ciągnięcia, na której umieszczono 31 figurek chwiejących się na sprężynkach podczas jazdy. Cała zabawka, zarówno wózek, jak i figurki, wykonana jest z drewna, polichromowana. Prostokątna platforma ze ściętymi skośnie rogami oraz kółka pomalowane są na kolor zielony.
