Pierwsze przejawy zainteresowania góralszczyzną miały miejsce jeszcze przed przyjazdem Stanisława Witkiewicza do Zakopanego. Od 1876 roku funkcjonowała w tym mieście pierwsza Szkoła Snycerska przemianowana później na c.k. Szkołę Fachową dla Przemysłu Drzewnego (k.k. Fachschule für Holzbearbeitung in Zakopane), w której kształcono profesjonalnych rzemieślników. Szkoła działała pod zarządem austriackiego zaborcy, a jej program nauczania propagował raczej tyrolskie wzory. Mimo tego, to właśnie jej wychowankowie podjęli się wykonania pierwszych dzieł inspirowanych sztuką podhalańską.
W kolekcji Działu Sztuki Muzeum Tatrzańskiego, obok obrazów i rzeźb, znajduje się również bogaty zbiór mebli. Uwagę zwiedzających przyciągają zwłaszcza te w stylu zakopiańskim. Na ekspozycji stałej w Muzeum Stylu Zakopiańskiego w willi Koliba...
Drewniany model Domu pod Jedlami jest z całą pewnością jednym z ulubionych eksponatów publiczności odwiedzającej Muzeum Stylu Zakopiańskiego w willi Koliba. Co decyduje o jego popularności? Z pewnością kunszt wykonania i rozpalanie wyobraźni odbiorców...
Znane wszystkim porzekadło głosi, że śmiech to zdrowie. Stąd też już starożytny teatr znał komedie, a sztuka karykaturę. Artur Schrőder pisał, iż karykatura „musi odtwarzać rzeczywiste, prawdziwe rysy modela, przesadzone i zaakcentowane na sposób specyalny, komiczny, ale taki, by widz mógł je łatwo rozpoznać. Karykaturzysta musi przy tem być doskonałym psychologiem”.
Rok 1913 w polskim wzornictwie, którego początki datuje się na przełom XIX i XX wieku, przyniósł hasła przejścia od teorii do praktyki. W Krakowie grupa artystów, rzemieślników i architektów połączyła siły z Towarzystwem Polskiej Sztuki Stosowanej, tworząc Stowarzyszenie Warsztaty Krakowskie...
„Wewnątrz w tej chacie wszystko nosi piętno upodobań artystycznych (…)” – pisał Stanisław Witkiewicz o góralskim domu. Równocześnie z architekturą w stylu zakopiańskim rozwijała się sztuka użytkowa inspirowana podhalańszczyzną. Koncepcja Witkiewicza od początku zakładała zasadę kompletności, a więc tworzenia architektury wraz z wystrojem wnętrz, począwszy od meblarskiego wyposażenia po najdrobniejsze zdobnicze detale. Tak jak chata góralska stanowiła wzór dla architektury, tak wyposażenie jej wnętrza z poszczególnymi sprzętami inspirowało projekty stylowe dla meblarstwa i sztuki użytkowej, bowiem „wszystko to musiało być wytworzone z materiału form, jakie się znalazły w sztuce ludowej”.
Kupujemy, dostajemy, kolekcjonujemy… przedmioty tak zwanego codziennego użytku — wiernych towarzyszy naszej rzeczywistości. Staramy się otaczać tymi, które sprawiają nam przyjemność, tymi, przy których szybciej zabiło nam serce, tymi, do których poczuliśmy sympatię od pierwszego wejrzenia.
Kupujemy, dostajemy, kolekcjonujemy… przedmioty tak zwanego codziennego użytku — wiernych towarzyszy naszej rzeczywistości. Staramy się otaczać tymi, które sprawiają nam przyjemność, tymi, przy których szybciej zabiło nam serce, tymi, do których poczuliśmy sympatię od pierwszego wejrzenia. Ważna jest przecież przestrzeń, która nas otacza. Uciekamy od „zwykłości” i „bylejakości”. Zawsze staramy się ją ozdabiać. Tak było również w przeszłości. W drugiej połowie XIX wieku w Anglii artyści zniechęceni do masowej, maszynowej produkcji zapoczątkowali Arts and Crafts Movement. Chcieli odrodzić to, co piękne i szlachetne w przedmiotach użytkowych. Inicjatywa spotkała się z oddźwiękiem w całej ówczesnej Europie, w tym także w Polsce.
Pośród przedmiotów przekazanych w 1922 roku do Muzeum przez Marię Dembowską (która wraz z mężem Bronisławem gromadziła jedną z pierwszych kolekcji etnograficznych na Podhalu) znajduje się również drewniany model kielicha kościelnego zaprojektowany przez Stanisława Witkiewicza, a wykonany przez Jędrzeja Trzebunię.
Muzeum na ogół kojarzy się z wielkimi, chłodnymi salami, na ścianach których wiszą piękne obrazy w towarzystwie znakomitych rzeźb. Dzieła, które otacza niczym niezmącona cisza, budzą powszechny szacunek i podziw. Czy jednak muzeum to tylko obrazy i rzeźby? Muzeum to miejsce, gdzie schronienie znajdują również przedmioty drobne i delikatne, których urodę można dostrzec tylko po uważnym przyjrzeniu się. Przedmioty, które nie tylko zdobiły, ale też służyły, przedmioty, które powstały z zamiłowania do piękna i chęci otaczania się nim na co dzień. Z pewnością do takich należy serwis kawowy przekazany do zbiorów Muzeum Tatrzańskiego przez Marię Dembowską w marcu 1922 roku.
W kolekcji Działu Sztuki Muzeum Tatrzańskiego, obok obrazów i rzeźb, znajduje się również bogaty zbiór mebli. Uwagę zwiedzających przyciągają zwłaszcza te w stylu zakopiańskim. Na ekspozycji stałej w Muzeum Stylu Zakopiańskiego w willi Koliba można zobaczyć między innymi biurko i krzesło zaprojektowane przez Wojciecha Brzegę.
