|
Czy wiesz, że „Ćwicz oko i dłonie w Ojczyzny obronie” – o Krakowskim Bractwie Kurkowym Bractwa kurkowe, których tradycja sięga w Europie XIV/XV wieku, były pierwszą formacją, która miała przygotowywać mieszkańców miast do obrony w sytuacjach zagrożenia. Wraz z lokacją miast na prawie magdeburskim wznoszono fortyfikacje (z czasem ich budowę i obronę poszczególnych fragmentów murów... |
Czy wiesz, że Dlaczego „Pod Orłem”? Na budynku oddziału Muzeum Historycznego Miasta Krakowa przy Placu Bohaterów Getta 18 nie znajdziemy uzasadnienia nazwy Apteki pod Orłem. Ani teraz, ani nigdy wcześniej żaden element architektoniczny na fasadzie tego historycznego budynku nie wskazywał na sens takiej właśnie nazwy... |
Czy wiesz, że Historia Deutsche Emailwarenfabrik Oddział Muzeum Historycznego Miasta Krakowa „Fabryka Emalia Oskara Schindlera” mieści się na Zabłociu, w budynku administracyjnym byłej fabryki naczyń emaliowanych znanej jako Deutsche Emailwarenfabrik (DEF) Oskara Schindlera. Przed DEF funkcjonowała tutaj Pierwsza Małopolska Fabryka Naczyń... |
Czy wiesz, że Amalia Krieger, fotografka „Znaną była w szerokich kołach artystycznych i obywatelskich nie tylko miasta Krakowa, ale i w całej Polsce i cieszyła się z powodu swych zalet charakteru i wykształcenia artystycznego powszechną sympatią... |
Czy wiesz, że „Praniemieckie” miasto Krakau Kraków pod okupacją niemiecką znajdował się przez 1961 dni, ponad 5 lat, od 6 września 1939 roku do 18 stycznia roku 1945. Ślady tej niemieckiej przeszłości miasta można wciąż odnaleźć w jego przestrzeni: schrony przeciwlotnicze pod terenem dzisiejszego placu Inwalidów, oznaczenia na kamienicach... |
Czy wiesz, że Jak runął pierwszy pomnik w okupacyjnym Krakowie Plan okupanta był taki: Kraków miał się stać miastem niemieckim. Jako stolica Generalnego Gubernatorstwa nie mógł „razić” tak wyraźnymi znakami polskości, jak pomniki przypominające wielkie wydarzenia historyczne i bohaterów z nimi związanych. Wszelkie popiersia wieszczów, pamiątkowe tablice... |
Czy wiesz, że Czy „miejskie powietrze czyni wolnym”? Cóż znaczy znane powiedzenie „miejskie powietrze czyni wolnym”? Jaka jest jego geneza? Wolność w mieście? W tym gąszczu ulic, w ciągłym ludzkim tłumie, w ograniczonej bezmiarem budynków przestrzeni? Czy wolność nie kojarzy się raczej z wiejskim krajobrazem? Stwierdzenie to ugruntowało się w średniowieczu, w związku z rozkwitem miast jako ośrodków wymiany handlowej. Początkowo ludzie zajmujący się handlem i rzemiosłem nie różnili się niczym od chłopów. Byli tak samo zależni od feudała, czyli pana, z którego ziemi korzystali. |
Czy wiesz, że Trzeci wymiar XIX wieku XIX-wieczni wynalazcy poszukiwali sposobu, w jaki można by oddać trójwymiarowość przestrzeni — jedną z takich prób była fotografia stereoskopowa. Technika polegała na wykonaniu dwóch zdjęć z dwóch różnych punktów widzenia. Na odbitce pojawiały się obok siebie dwa pozornie jednakowe obrazy (można... |
Czy wiesz, że Julian Fałat Julian Fałat (1853–1929) był pierwszym wybitnym malarzem polskim, który — wywodząc się z chłopskiej rodziny, bez materialnego wsparcia — zdobył artystyczne wykształcenie i zajął ważne miejsce na kartach historii polskiego malarstwa przełomu XIX i XX wieku. |
Czy wiesz, że Nocny zamach na pomnik Lenina i dzień szklarzy Choć na zdjęciu z 17 września 1989 roku odlany z brązu siedmiotonowy Lenin stoi jeszcze twardo na ziemi, to jednak niespełna trzy miesiące później (10 grudnia 1989 roku) pomnik zniknie z krajobrazu Nowej Huty. Aleja Róż ze swoją monumentalną architekturą stanowiła dla niego dekorację przez 16 lat... |
Czy wiesz, że Strój Lajkonika Strój według projektu Stanisława Wyspiańskiego, jaki co roku zakłada krakowski Lajkonik, waży aż 40 kg. Pomimo zdarzających się często czerwcowych upałów, musi on odtańczyć trzy rytualne tańce z sześciometrową chorągwią. Sama tradycja pochodu jest starsza — wcześniej jednak członkowie orszaku ubrani... |
Czy wiesz, że Historia Teatru Ludowego Teatr Ludowy został otwarty 3 grudnia 1955 roku. Miał zapewnić robotniczej społeczności Nowej Huty kontakt ze sztuką i kulturą wysoką, przyczyniając się do krzewienia właściwych postaw. Podczas otwarcia teatru padły słowa, że „będzie on pionierem socjalistycznej kultury w nowym mieście”... |
Czy wiesz, że Jadwiga Mrozowska Sytuacja aktorek teatru miejskiego na początku XX wieku nie była łatwa. Warunki pracy były trudne, a kontrakty obligowały aktorów między innymi do nauczenia się w ciągu doby dwóch arkuszy prozy lub jednego arkusza wiersza (w sezonie grano do 100 nowych tytułów i wznowień, premierę przygotowywano w... |
Czy wiesz, że Józef Szujski — kim był? Józef Szujski (1835–1883), urodzony w Tarnowie, swoim życiem, pracą naukową i działalnością polityczną związał się na stałe z Krakowem. Wychowanek krakowskiego Gimnazjum św. Anny, od młodzieńczych lat wykazywał się licznymi zdolnościami. Znał sześć języków obcych, pisał poezję, a w późniejszych... |
Czy wiesz, że Różne formy balsaminek Balsaminki − zwane też kadzielniczkami, perfumerkami, puszkami na wonności − przybierają najróżniejsze formy, najczęściej tzw. wieżyczkowe, jak te znajdujące się w zbiorach Muzeum Historycznego Miasta Krakowa i Muzeum im. Ireny i Mieczysława Mazarakich w Chrzanowie, prezentowane na naszym portalu... |
Czy wiesz, że Świecznik chanukowy Świecznik chanukowy zapala się podczas święta Chanuki, obchodzonego na pamiątkę zwycięstwa Judy Machabeusza nad Seleucydami w roku 164 p.n.e. oraz rytualnego oczyszczenia sprofanowanej Świątyni Jerozolimskiej i ponownego jej poświęcenia podczas trwających osiem dni uroczystości. Wykonano wówczas... |
Czy wiesz, że Jedyna taka apteka Niepozorne miejsce. Od 1967 do 1981 roku po prostu „Bar Nadwiślański”. Jednak nawet wtedy na piwo umawiano się po prostu „w aptece”. Dziś oddział Muzeum Historycznego. Eleganckie wnętrze. Apteczne regały w biedermeierowskim stylu. Zdjęcia, mapy, dokumenty na ścianach. Gdzieś w głębi ukryte tylne wyjście. |
Czy wiesz, że Szlakiem pomników WMM — wirtualny spacer Pomniki są śladami pamięci, przypominają i uobecniają ważne postaci, wydarzenia, są elementem kształtowania tożsamości. W zbiorach Wirtualnych Muzeów Małopolski można znaleźć zarówno nigdy niezrealizowane projekty, pomniki nieistniejące, których kult został zweryfikowany przez czas (zburzony pomnik Lenina w Nowej Hucie... |
Czy wiesz, że „Po Grunwaldzie i Kościuszce przyszła kolej na Mickiewicza” 17 VIII 1940: „Po Grunwaldzie i Kościuszce przyszła kolej na Mickiewicza. Wandalska furia rzuciła się na pomnik wieszcza na Rynku. W biały dzień w południe przyniesiono narzędzia, windy i strącono z piedestału wszystkie figury — jakby z jakąś utajoną pasją, czy chęcią prowokacji”.17 VIII 1940: „Po Grunwaldzie i Kościuszce przyszła kolej na Mickiewicza. Wandalska furia rzuciła się na pomnik wieszcza na Rynku. W biały dzień w południe przyniesiono narzędzia, windy i strącono z piedestału wszystkie figury — jakby z jakąś utajoną pasją, czy chęcią prowokacji”.17 VIII 1940: „Po Grunwaldzie i Kościuszce przyszła kolej na Mickiewicza. Wandalska furia rzuciła się na pomnik wieszcza na Rynku. W biały dzień w południe przyniesiono narzędzia, windy i strącono z piedestału wszystkie figury — jakby z jakąś utajoną pasją, czy chęcią prowokacji”. |
Czy wiesz, że „Był tam wielki cud” – o Chanuce, żydowskim „Święcie Świateł” Od kilku lat w jeden z grudniowych wieczorów na ulicy Szerokiej znajdującej się na Kazimierzu – dawnej dzielnicy żydowskiej Krakowa – odbywa się szczególna uroczystość. Po przemówieniach zaproszonych gości (do których należy zazwyczaj prezydent Krakowa, przedstawiciele instytucji kulturalnych, rabini) zapalana jest lampka na wielkim, ośmioramiennym świeczniku zwanym chanukiją. Panuje radosna atmosfera, uczestnicy śpiewają, tańczą, a następnie wszyscy częstowani są pączkami.... |
